Bestuur en Publieke Dienstverlening

Inleiding

In dit programma wordt ingegaan op het bestuur en de publieke dienstverlening van de gemeente Venlo. Dit programma licht toe op welke wijze de gemeente Venlo wil besturen en op welke manier zij haar dienstverlening vorm wil geven.

Wat willen we bereiken?

De strategische doelstelling van dit programma is “het bevorderen van excellent Bestuur en dienstverlening aan de burgers en ondernemers”.

Excellent bestuur betekent voor de gemeente Venlo dat het gemeentebestuur adequaat invulling geeft aan de noden, zorgen en wensen van de inwoners van Venlo. Voorop daarbij staat niet de inhoudelijke deskundigheid van het gemeentebestuur, maar het vermogen om wensen en zorgen van Venlonaren politiek en bestuurlijk te vertalen naar oplossingen gevolgd door stedelijk beleid en uitvoering.

Het bevorderen van excellent bestuur vindt plaats door middel van kwalitatief goede besluitvormingsprocessen, consistente en integraal afgewogen bestuurlijke advisering en een goed onderhouden bestuurlijk relevant extern netwerk. Daartoe ziet het college en de directie toe op de opvolging van de kaders uit de belangrijkste strategische visiedocumenten.

Excellente dienstverlening vertaalt zich in de ambitie om de klanten van de gemeente Venlo effectief en efficiënt van dienst te zijn, waarbij de gezonde spanning wordt gezocht tussen het optimaal bedienen van de klantwensen (professioneel en snel geholpen worden) en maatschappelijk geaccepteerde kosten.

In de Strategische visie Venlo 2030 wordt de gewenste dienstverlening als volgt beschreven:

“In 2030 komt een klant- burgers, bedrijven, instellingen en partners in en om Venlo- nooit aan het “verkeerde loket” en biedt de gemeente pro-actief diensten aan. De gemeente biedt de klant één contactpersoon die fungeert als persoonlijk adviseur. De gemeente kent het complete palet aan wensen en behoeften van de klant en past zijn dienstverlening daar zoveel mogelijk op aan. Dat betekent voor de zelfredzame klant dat deze zoveel als mogelijk via de digitale snelweg diensten krijgt aangeboden en hiervoor niet meer naar het stadskantoor hoeft. Bezoek blijft natuurlijk wel mogelijk, want de klant bepaalt zelf via welk kanaal hij zaken met ons wil doen”.

De Dienstverleningsvisie 2015 stelt als doel dat wij in 2020 een excellente dienstverlener zijn. Drie werkprincipes gaan ons daarbij helpen:

  1. we denken vanuit de leefwereld van onze klanten en relaties. We stellen niet onze eigen processen centraal, maar het klantproces. De customer journey is voor de klant logisch en verloopt gemakkelijk, snel en correct.
  2. we streven naar eenvoud. We houden onze werkprocessen tegen het licht en stellen steeds de vraag: wat heeft de Venlonaar hieraan? In onze communicatie zijn we gericht op de ontvanger. Ook daarin staan eenvoud en helderheid voorop.
  3. we zijn één geheel. Dienstverlening is van de hele gemeente en daarom werken we samen. Onze doelgroepen ondervinden geen last van de manier waarop wij onszelf hebben georganiseerd.

Het maken van de juiste keuzes in dienstverlening is niet altijd gemakkelijk. Voor meer houvast hanteren we 12 normen van goede dienstverlening. (1) Allereerst kiezen we de juiste rol afhankelijk van de vraag waar het eigenaarschap ligt, bij ons, bij de samenleving of bij beide. (2) Wanneer het eigenaarschap volledig bij ons ligt geldt: als we kunnen voorkomen dat iemand gedwongen klant van de gemeente moet worden, dan doen we dat.) Kan dat niet, dan (3) houden we het aantal gedwongen klantcontacten en (4) de administratieve lasten zo beperkt mogelijk. (5) We houden rekening met verschillen tussen mensen met hun eigen mogelijkheden en behoeften. (6) We laten onze relaties keuze waar dat kan en (7) zijn altijd gemakkelijk te herkennen en te vinden. (8) We voorkomen uitval, onder meer door (9) verwachtingen te managen. (10) Onze relaties voelen zich welkom en gewaardeerd bij ons. (11) We meten de klanttevredenheid over onze diensten om ervan te leren. (12) En we leggen onze beloften vast zodat onze klanten ons erop kunnen aanspreken.

Ambities Coalitieprogramma Venlo 2014 - 2018

Uit het Coalitieprogramma Venlo 2014 – 2018, “Verbinden vanuit Vertrouwen en Verantwoordelijkheid” worden de volgende relevante ambities aangegeven:

  • Nieuwe bestuurscultuur. Meedenken vanuit inwoners en niet alleen vanuit overheid. Loslaten van de beheersmatige rol van de overheid en een ruimer mandaat voor de uitvoering
  • Vaker samen met inwoners de route bepalen, interactief of cocreatief.
  • Een communicatiever gemeentebestuur met meer oog en oren voor het dagelijks leven en de beslommeringen van onze inwoners.
  • We zetten in op het onderbrengen van uitvoerende taken in regionaal verband en eventueel andere samenwerkingsmogelijkheden
  • Er komt een jongeren- en studentenadviesraad zodat de politiek weet zij belangrijk vinden.
  • Er wordt steviger ingezet op een sterkere profilering van Venlo, acquisitie, lobby en werving van derde geldstromen zodat voor Venlo gunstigere besluiten worden genomen en middelen gegenereerd die bijdragen aan onze ambities
  • We willen de sturingsmogelijk van het gemeentebestuur ten aanzien van verbonden partijen verbeteren en hebben daarbij in het bijzonder oog voor de positie van de gemeenteraad.
  • We verminderen de bureaucratische rondslomp en het rondpompen van geld.
  • We zetten actief in op verbetering van de contacten met onze Duitse buren.
  • We zetten het mes in bovenwettelijke eisen wat betreft inkoop- en subsidiecriteria  en kantelen van rechtmatigheid naar doelmatigheid en social return. We proberen meer kansen te creëren voor Euregionale en Venlose ondernemingen.
  • We willen één duidelijk aanspreekpunt voor ondernemers binnen de gemeentelijke organisatie.

Indicator

JR 2016

2018

2019

2020

2021

Verhouding volume dienstverleningscontacten (waardevraag) t.o.v. volume contacten als gevolg van fouten in de organisatie (foutvraag)

53,00

57,00

60,00

Alle binnenkomende calls zijn te verdelen in vier categorieën: 1) beoogde dienstverleningsvragen, d.w.z. vragen naar datgene wat wij als gemeente willen leveren (waardevraag, 41% in 2015); 2) calls als gevolg van fouten of onduidelijkheden (25% in 2015); 3) doorverbinden (21%); en 4) afspraak maken (13%).De indicator geeft het percentage waardevraag. De beoogde stijging van 41% in 2015 naar 60% in 2020 is ambitieus. Deze stijging van de waardevraag kan uit alle drie de overige categorieën komen.In 2015 is dit als proef voor het eerst gemeten. Het is vooralsnog niet mogelijk gebleken om de informatie structureel te ontsluiten via het zaaksysteem zoals bedoeld was. Er zijn daarom geen realisatiecijfers voor 2016.

Indicator

JR 2016

2018

2019

2020

2021

Aantal (informele) klachten

401,00

410,00

410,00

410,00

Het aantal ingekomen klachten in 2016 was 401. Dat betekent dus een kleine daling ten opzichte van 2015, maar een groter aantal dan begroot. Met name in de tweede helft van 2016 was er een stijging van het aantal klachten dat gerelateerd was aan de wachttijden in de stadswinkel en de nieuwe huisvesting van de gemeente. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de toegang van het gebouw en de ontvangsthal. Het verschil tussen het geprognosticeerde aantal klachten en het daadwerkelijk ingediende aantal klachten is niet zodanig groot, dat bijstelling voor de komende jaren nu aan de orde is.

Indicator

JR 2016

2018

2019

2020

2021

Klanttevredenheid dienstverlening

7,20

7,20

7,20

Gemiddeld rapportcijfer van burgers op de vraag “Hoe waardeert u – over het algemeen – de dienstverlening van uw gemeente?” (1-10) in de stadspeiling. Het realisatiecijfer 2014 (van 6,5) was afkomstig uit de stadspeiling 2013. In 2015 is deze gemiddelde waardering onveranderd gebleven. De volgende meting vindt in het najaar van 2017 plaats. We streven ernaar binnen enkele jaren te groeien naar een 7+.

Wat gaan we daarvoor doen?

De hiervoor beschreven ambities en doelstellingen reiken verder dan het begrotingsjaar 2018. Om deze langere termijn-ambities waar te kunnen maken, leveren we in 2018 op hoofdlijnen de volgende inspanningen:

Goed vertegenwoordigen van belangen burgers en bedrijven

College

Het bevorderen van “excellent bestuur” vraagt van het college van B&W een permanente inspanning om in gesprek met inwoners, instellingen en bedrijfsleven samen te werken aan oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken. Ieder vanuit zijn eigen verantwoordelijkheid en expertise. Om hieraan invulling te kunnen geven is een goed en actueel inzicht nodig in de ‘staat van de stad’, verbindingen met onze belangrijkste partners (zowel binnen als buiten Venlo) en een kwalitatief hoogwaardig besluitvormingsproces.

In 2018 zal er opnieuw een omgevingsanalyse verschijnen en een vervolgslag worden gemaakt met de in 2017 geïntroduceerde samenwerkingswijzer. Daarnaast vervolgen wij de tijdens de huidige bestuursperiode ingeslagen weg waarmee wij inwoners en buurten meer invloed willen geven op activiteiten binnen hun directe leefomgeving.

In maart 2018 kiezen onze inwoners weer een nieuwe gemeenteraad. Afhankelijk van de keuzes die een nieuw te vormen coalitie maakt of de uitkomsten van de herijking van de strategische visie zal er in 2018 wellicht een nadere bijstelling plaats vinden.

Werkwijze gemeenteraad

In het licht van de wijzigende kaders in de relatie tussen inwoners, organisaties en bestuur (horizontalisering, participatie enz.) wil de gemeenteraad de samenleving in positie brengen. In 2018 zijn nieuwe vormen van samenwerking en sociale innovatie aan de orde. De raad verkent verdere mogelijkheden om de in diverse ontmoetingen opgewekte energie af te hechten in concrete besluiten.

De uitdaging voor de volksvertegenwoordiging is om méér te zijn dan alleen ‘besluitvormingsmachine’. Om door te kunnen groeien wil de raad ook maatschappelijke kwesties agenderen en verbindingen leggen met inwoners en partners in stad en regio. In deze lijn past ook een geleidelijke verschuiving van controle via de bureaucratische cyclus van planning & control naar publieke verantwoording.

Op weg naar een netwerkorganisatie

De organisatie is een meerjarig proces ingegaan om zichzelf om te vormen, te kantelen, naar een netwerkorganisatie. In een netwerkorganisatie is sprake van wisselende samenwerkingsallianties, over de grenzen van teams, afdelingen én de organisatie heen, om in veelvuldig contact met de Venlose samenleving onze producten en diensten te leveren en continu te verbeteren. Wat telt in een netwerkorganisatie is wat je kunt en wat je toegevoegde waarde is. Een medewerker wordt dus daar ingezet waar hij of zij nodig is. Kern van de organisatieontwikkeling in Venlo is leren veranderen.

Beheren van en informeren over archiefstukken

Het Gemeentearchief verzorgt het beheer over archiefstukken op een adequate wijze conform de Archiefwet 1995. Vanwege veranderende behoeften bij het publiek gebeurt dat steeds meer digitaal. Het zetten van adequate stappen wordt belemmerd door een te klein budget. Om in 2018 nieuwe stappen vooruit te kunnen zetten, zowel op het terrein van beheer als wat betreft dienstverlening, is een beperkte verhoging van het budget voorgesteld.

Verzorgen van excellente dienstverlening aan burgers en bedrijven

Binnen de sectie 'levenszaken' wordt voortdurend een balans gezocht tussen de wensen van de klant (snelle en efficiënte dienstverlening) en de organisatiedoelen (goede dienstverlening tegen zo laag mogelijke kosten). De ontwikkelingen die de afgelopen jaren zijn ingezet, zullen in 2018 en de jaren daarna doorgaan. Het gaat dan met name om de digitalisering van steeds meer producten en diensten en om verdergaande samenwerking met andere gemeenten en instanties. Venlo kan bij verscheidene thema’s een centrumfunctie in de regio vervullen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de registratie van niet-ingezetenen (RNI) en de preventie en vroegtijdige opsporing van identiteitsfraude.

Tegelijkertijd moeten we anticiperen op de gevolgen van de langere geldigheid van reisdocumenten: tussen maart 2019 en 2024 zal het aantal aanvragen veel lager zijn dan we gewend zijn.

Verzorgen van adequate informatievoorziening aan burgers en bedrijven

De wijze waarop we communiceren is voortdurend in beweging. Digitale middelen spelen een steeds belangrijkere rol. Daarnaast moet altijd ruimte blijven voor persoonlijk, menselijk contact. Op basis van een nieuwe klantcontactstrategie moet in 2018 en 2019 een omslag plaatsvinden naar een moderner, effectiever en sterker vraaggericht klantcontactcenter (KCC). Deze omslag moet ervoor zorgen dat een groter deel van de binnenkomende vragen van burgers en bedrijven direct en goed in het KCC kan worden afgehandeld. Deze modernisering is noodzakelijk om de telefonische wachttijden terug te dringen en de telefonische dienstverlening te verbeteren.

Bevorderen van regionale samenwerking vanuit centrumfunctie

Voor het realiseren van onze maatschappelijke opgaven zoeken wij vaak regionale samenwerkingspartners (zie ook de ‘Venlose samenwerkingswijzer’ (https://venlo.samenwerkingswijzer.nl). Zo zijn wij in de loop van de jaren veel regionale samenwerkingsverbanden aangegaan. Als centrumgemeente faciliteren wij processen van samenwerking. In 2018 gaan we inzetten op:

1. bevorderen samenwerking Regio Venlo
Op basis van de regionale strategische visie ‘Regio in Balans’ uit 2012 werken wij met alle Noord-Limburgse gemeenten samen onder de vlag ‘Regio Venlo’.

In de loop van 2018 zal Venlo het initiatief nemen het regioprogramma te herijken.

2. bevorderen samenwerking Venlo-Venray-Horst aan de Maas

In 2015 hebben de gemeenten Venray en Venlo een bestuursopdracht vastgesteld om de samenwerking te intensiveren. Recent heeft ook de gemeente Horst aan de Maas aangegeven te willen participeren in deze samenwerking op het gebied van bedrijfsvoering. Samen met Venray en Horst aan de Maas hebben we recent overeenstemming bereikt over de gezamenlijke ambities op deze thema’s en de te volgen strategie hoe dit te bereiken. We gaan nu samen aan de slag met de concrete uitwerking van deze ambities.

3. bevorderen samenwerking Venlo-Venray-Weert-Roermond

De stedelijke gemeenten in Noord- en Midden Limburg hebben elkaar gevonden omdat opgaven veelal vergelijkbaar zijn. Komende periode gaan we vier als kansrijk aangewezen thema’s nader verdiepen: internationale zaken, strategische lobby/public affairs, economische samenwerking en duurzaamheid/circulaire economie/C2C.

Betrokkenheid verbonden partijen

Onze doelstelling om regionale samenwerking te bevorderen staat of valt bij de relaties met onze samenwerkingspartners. Het gaat hierbij voornamelijk om andere (regio)gemeenten die hierboven zijn benoemd.

Bedragen x 1.000

Middelen Programma 01

Baten / Lasten

2017

2018

2019

2020

2021

Bestuur & Publieke dienstverl.

Baten

6.621

6.164

4.747

4.747

4.747

Lasten

10.394

10.209

9.033

8.691

8.798

Subtotaal programma 01

-3.772

-4.044

-4.286

-3.944

-4.051

Onttrekkingen aan reserves

Baten

65

Toevoegingen aan reserves

Lasten

Saldo programma 01 na verrekening reserves

-3.708

-4.044

-4.286

-3.944

-4.051

Begrotingsvoorstellen (excl. investeringen)

Bedragen x €1.000

Nr

Omschrijving

2018

2019

2020

2021

18-002

Reguliere uitzonderingen op indexeren inkomsten

-36

-36

-36

-36

18-009

Loonkostenindexering 2017 PKB in meerjarenbegroting 2018-2022

-109

-109

-109

-109

18-010

Grip op de PKB

155

155

152

152

18-017

Invulling inkooptaakstelling

9

8

8

8

18-022

Herschikking dotatie onderhoudsvoorzieningen vastgoed

28

28

28

28

18-023

Toerekening salariskosten

250

260

239

244

18-027

Herschikking inkomsten huisaansluitingen riolen

21

21

21

21

18-030

Financiering Werkgeversservicepunt Noord-Limburg

20

20

20

20

18-062

Inflatie 2018-2022

15

4

5

5

18-100

Uitwerking bestuursopdracht invulling taakstelling kredieten

24

18

17

16

18-114

Grensoverschrijdende samenwerking

-80

-80

-80

-80

18-148

Verhaal van Venlo

50

50

18-157

Meicirculaire 2017

-290

-304

-305

-304

18-165

Niet doorvoeren inflatie 2018

18

14

13

13

Totaal

74

49

-27

-22

Investeringen

Bedragen x € 1.000

Investeringen Programma 01

Vervanging - Uitbreiding

Rendabel - Onrendabel

Krediet 2018

18-077

Dienstverlening op orde: uitbreiden docudistri

Uitbreiding

O

70

Totaal Investeringen Programma 01

70

Beleidskaders

  • Strategische visie Venlo 2030
  • Strategische visie “Regio in Balans”, maart 2012
  • Ruimtelijke structuurvisie
  • Sociale structuurvisie
  • Besturingsfilosofie 2015
  • Dienstverleningsvisie gemeente Venlo, 2015
  • Verklaring betere dienstverlening, minder administratieve lasten met de electronische overheid (Antwoord©), Commissie Jorritsma, juni 2005
  • I-Visie gemeente Venlo, Zenc BV, 30 november 2006
  • Nationaal uitvoeringsprogramma dienstverlening en E-overheid, 1 december 2008
  • Overheidsbrede implementatieagenda voor dienstverlening en E-overheid, iNUP, BZK, april 2011
  • Bewijs van Goede Dienst, verbeterplan gemeente Venlo, SIRA consulting, februari 2010 en maart 2014
  • Quickscan kwaliteit gemeentelijke dienstverlening, Rekenkamer Venlo, april 2011
  • Dienstverlening van de gemeente Venlo door klanten beoordeeld (deelrapportage stadspeiling 2013), Onderzoek en Statistiek, maart 2014
  • Coalitieprogramma 2014-2018 “Verbinden vanuit vertrouwen en verantwoordelijkheid”, april 2014
  • Bestuurskrachtmonitor 2007