Wonen en Leefomgeving

Inleiding

In het programma Wonen en leefomgeving wordt het kader beschreven voor de inspanningen die de gemeente in 2018 gaat leveren om haar inwoners een aantrekkelijke woon- en leefomgeving te bieden. Deze inspanningen zijn schematisch weergegeven in de doelenboom van de volgende paragraaf.

Wat willen we bereiken?

De strategische doelstelling van dit programma is “het bieden van een aantrekkelijke woon- en leefomgeving”.

Vanuit dit programma wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan de hoofdopgaven van de Strategische visie 2030 en meer in het bijzonder aan het daarin benoemde thema Veelzijdige stad in het groen”. Hiermee sluit dit programma ook aan op de regiovisie “Regio in Balans”, en dan met name op het thema “Boeien en Binden”.

Dit programma sluit primair aan bij het thema “Leefbaarheid in wijken en kernen” in het coalitieprogramma Venlo 2014-2018, zowel qua nieuwe rol en houding van de gemeente inzake stimuleren van kleine ruimtelijke initiatieven, als vanwege enkele concrete afspraken.

Ambities Strategische Visie 2030

In het gekozen voorkeursscenario ‘Venlo kansenstad’ uit de Strategische Visie worden de volgende voor het programma “Wonen en leefomgeving” relevante ambities aangegeven:

  • Binnen Venlo zorgt de diversiteit van onderscheidende delen van de gemeente voor vitaliteit en stabiliteit.
  • Door enerzijds langjarig gericht te investeren in een kwalitatief hoogwaardige woonomgeving, maar ook ruimte te maken voor met name de groeiende studentenpopulatie, is de bevolking weer langzaam gaan groeien.
  • Iedereen kan in Venlo wonen. Het wonen in Venlo voorziet in alle treden van de woonladder.
  • Jonge gezinnen vestigen zich bij voorkeur in de kleinere kernen en grote wijken.
  • Wonen in Venlo betekent aantrekkelijk wonen in een groene woonomgeving, goed bereikbaar en met een zo breed mogelijke toepassing van de principes van C2C.
  • Als een paar groene vingers strekt de groene omgeving rondom de stad zich uit tot aan de binnenstad.

Het versterken van de woon- en leefomgeving is essentieel voor het vasthouden en aantrekken van inwoners. De ambities op het gebied van bevolkingssamenstelling (binden van kenniswerkers) stellen daarbij extra eisen aan de beschikbaarheid van hoogwaardige woonmilieus in stad en regio. Dit betekent dat er te allen tijde een aantrekkelijk gedifferentieerd aanbod van woningen aanwezig (‘op voorraad’) zal moeten. Daarnaast willen we de ruimtelijke kwaliteit van het buitengebied benutten en uitbouwen door samen met onze (regionale) partners te anticiperen op het provinciaal en rijksbeleid op het gebied van erfgoed, groen-, natuur, landschaps- en watersystemen met in 2018 extra aandacht voor het Deltaprogramma (wateropgave).

Ambities Coalitieprogramma Venlo 2014 - 2018

Uit het Coalitieprogramma Venlo 2014 – 2018, “Verbinden vanuit Vertrouwen en Verantwoordelijkheid” worden de volgende relevante ambities aangegeven:

  • De schaal van de buurt wordt de ‘leidende schaal’ bij het geven van impulsen aan ontwikkelingen in de leefwereld van onze inwoners.
  • De verantwoordelijkheid voor de besteding van gemeentelijke middelen voor de eigen leefomgeving komt bij de inwoners te liggen. We stellen daartoe buurtbudgetten in.
  • We geven bijzondere aandacht aan een toereikend aanbod van passende en betaalbare woningen voor studenten, starters, ouderen, mensen met een laag inkomen en arbeidsmigranten.
  • We continueren de startersleningen.

Indicator

JR 2016

2018

2019

2020

2021

Bevolkingsontwikkeling

101.036,00

100.900,00

100.950,00

100.950,00

100.950,00

Aantal inwoners van Venlo per ultimo peiljaar (jaarlijks, CBS). Streefwaarden: groei door studenten: 600 tot 2020.

Indicator

JR 2016

2018

2019

2020

2021

Migratiesaldo Venlo

687,00

125,00

125,00

125,00

125,00

Absolute migratiesaldo per ultimo peiljaar (jaarlijks, interne gegevens PDV). Realisatie 2015: inclusief saldo asielzoekers na sluiting resp. heropening AZC. Streefwaarden vanaf 2016: rekening houdend met studenten. Realisatie 2016: buitenlanders +831.

Indicator

JR 2016

2018

2019

2020

2021

Score veiligheid Venlo

6,90

6,90

6,90

6,90

6,90

Schaalscore ‘veiligheid’ als rapportcijfer (tweejaarlijks, Integrale Veiligheidsmonitor). Streefwaarden: aanname behoud cijfer.

Wat gaan we daarvoor doen?

Onze ambities reiken verder dan 2018. Om die langere termijn-ambities waar te maken, richten we onze inspanningen in 2018 en de daaropvolgende jaren op de volgende speerpunten.

Het aantrekkelijk houden van de woon- en leefomgeving.

  1. Vergunningverlening, -toezicht en handhaving (VTH), alsmede afhandelen verzoeken planschade en klachten en meldingen met betrekking op de leefomgeving. Een gedeelte van deze taken wordt uitgevoerd door de Regionale uitvoeringsdienst Limburg-Noord (RUD) waarin Venlo participeert.  Per 1 januari 2018 wordt de RUD Limburg Noord ingericht als een openbaar lichaam in het kader van de Wet gemeenschappelijke regelingen.
  2. Doorontwikkelen planinstrumentarium, met name ter voorbereiding op de  Omgevingswet,  zowel voor de 'harde' aspecten (systemen, ICT, processen) als de 'zachte' (cultuurverandering in de organisatie). Ook wordt de pilot omgevingsplan voortgezet. De regeling Kunst in de Openbare ruimte wordt, in het licht van de totale financiële problematiek, vanaf 2019 stop gezet.
  3. Groen-, natuur-, landschaps- en watersystemen: met speciale aandacht voor het Delta-programma (Mirt-verkenning Meer Maas Meer Venlo), Het HWBP (hoogwaterbeschermingsprogramma) en uitvoering van de beleidsnota Agenda Groen en Water met ‘spelregels’ inzake het in cocreatie omgaan met groen en water op buurt- en wijkniveau maar ook majeure opgaven op stedelijk niveau als klimaatadaptatie.
  4. Plannen stadsdeelcentra: zowel de afronding van centrumplannen als uitrollen van het Stadsdeelontwikkelingsplan Blerick (strategische gebiedsvisie én pilots op uitvoeringsniveau).
  5. Milieu en duurzaamheid: voortzetting van reeds ingezette actielijnen en projecten. De hiermee gemoeide middelen zijn deels ook ondergebracht in programma 6 (item C2C/duurzaamheid).

Ad 2) Op basis van het ‘Financieel Dialoogmodel OW’ zijn de kosten voor de implementatie van de Omgevingswet in 2018-2019-2020 respectievelijk 3,0- 3,2-1,6 miljoen euro, met name voor het optimaliseren en Omgevingswet-proof maken van de werkprocessen en digitalisering. Van enkele referentie- gemeenten is inmiddels bekend dat zij ongeveer de helft van de genoemde bedragen in hun begrotingen hebben opgenomen. Wij volgen die lijn en nemen in de begroting de volgende bedragen op: 2018 1,1 miljoen – 2019 1,3 miljoen – 2020 0,6 miljoen en 2021 0,4 miljoen. In het voorjaar van 2018 zal een geactualiseerde raming van middelen worden voorgelegd.

Ad 2) In 2018 wordt, vanuit een eerdere reservering in het Voorportaal-2018, 300.000 euro geactiveerd voor wijk- en dorpszaken. Deze middelen waren voorheen ondergebracht in het GVVP maar zijn nu bestemd voor initiatieven in het kader van Burger aan Zet.
Ad 3) Begin 2017 heeft de raad opdracht gegeven dilemma’s van de Agenda Groen & Water uit te werken in (kosten)scenario’s. Eén van deze dilemma’s was “Venlo klimaatbestendig: in welke mate en binnen welke termijn gaat Venlo klimaatbestendig worden?” Voor de noodzakelijke cultuurverandering (in de organisatie én bij stakeholders) en het nemen van de eerste prioritaire maatregelen is in 2018 in elke variant een (voor)investering van € 500.000,- nodig. De daadwerkelijke lange termijn-kosten komen beter in beeld door de zogenaamde klimaatscan die in een project met andere partijen is gestart in 2017 (kosten Venlose deelname nog gedekt via GRP), maar die zal pas in 2018 meer helderheid zal geven.

Ad 3) Financiële implicaties van het HWBP zijn nog niet concreet, maar het lijkt zeer waarschijnlijk dat er in de periode 2018-2021 een vraag om cofinanciering van acties en maatregelen zal komen.

Ad 4) In het Voorportaal-2019 is een krediet opgenomen van 750.000 euro voor het uitvoeringsplan Centrum Tegelen en Blerick.

Ad 5) In 2013 heeft de gemeente Venlo de Energiestrategie 2030 Beesel – Venlo – Venray vastgesteld met de energiedoelstellingen en op hoofdlijnen te nemen acties tot 2030. Deze acties zullen mede worden gefinancierd uit de in programma 6 ondergebrachte middelen voor het item C2C/duurzaamheid.

Het vergroten van de ruimtelijke kwaliteit door het behouden en benutten van erfgoed (cultuurhistorie, archeologie, cultuurlandschap).

  1. Erfgoedbeleid: doeltreffender en eenvoudiger regelgeving, vermindering van de administratieve lasten voor gemeente en burgers.
  2. Herbestemming en restauratie erfgoed.
  3. Doorontwikkelen instrumentarium / regelgeving in samenhang met de nieuwe Erfgoednota.

Het realiseren van een gevarieerd en passend woningaanbod voor huidige en toekomstige inwoners.

  1. Actualiseren Dynamisch woningbouwprogramma: lokaal doorvertalen van de  regionale Structuurvisie Wonen (2016) en het van daaruit opgestelde lokale afwegingskader met speciale aandacht voor huisvesting van bijzondere doelgroepen.
  2. Relatiebeheer woningbouwcorporaties.

Ad 2) Binnen de nieuwe Woningwet is het werkgebied van de corporaties vastgelegd, hierin is ook opgenomen dat investeren in de openbare ruimte niet tot de taken van de woningcorporaties behoort. Dit kan betekenen dat in toekomstige projecten de aanleg van de openbare ruimte voor rekening van de gemeente komt.

Het in stand houden en verbeteren van de kwaliteit van de leefomgeving.

  1. Geluidkwaliteit: voortzetting van de aanpak van woningen met een te hoge geluidsbelasting ten gevolge van wegverkeerslawaai.
  2. Luchtkwaliteit: stimuleren van duurzame mobiliteit (in de vorm van projecten.
  3. Bodemkwaliteit: realiseren van het uitvoeringsprogramma Bodem en Ondergrond 2016-2020. Nota bene: uit de reserve bodem is eenmalig een bedrag van 425.000 euro ingezet ten gunste van de algemene middelen.
  4. Externe veiligheid:  toetsing en advisering van initiatieven en aanvragen aan de orde, daarnaast als centrumgemeente een coördinerende rol binnen dit vakgebied vervullen en regiogemeenten expertise leveren.

Voor een nadere toelichting van de voorgaande op hoofdlijnen geschetste inspanningen om de doelstellingen van het programma Ontwikkeling Centrumstad te verwezenlijken wordt verwezen naar de productenraming.

Bij alle relevante deelpunten hierboven wordt optimaal het gedachtegoed van C2C als drijvende succesfactor voor sterke steden in de samenleving verspreid met als doel Venlo met dit thema blijvend als koploper op de kaart te zetten.

Betrokkenheid verbonden partijen

De MIRT-verkenning Meer Maas Meer Venlo voeren we uit met vier andere overheden: waterschap, provincie, ministerie en rijkswaterstaat; gezamenlijk hebben deze partijen zitting in de Stuurgroep Meer Maas Meer Venlo. RUD Limburg Noord en Bodemzorg Limburg zijn belangrijke partijen bij vergunningverlening/handhaving en milieuaspecten, corporaties onmisbaar bij de woningbouwprogrammering. Bij erfgoed spelen de lokale belangenorganisaties, maar ook de provincie en landelijke organisaties als Heemschut een belangrijke rol. Tenslotte zij wijk- en dorpsraden en meer en meer ook kleinere bewonersvertegenwoordigingen belangrijke partners bij de inspanningen op het gebied van Burger aan Zet.

Bedragen x 1.000

Middelen Programma 10

Baten / Lasten

2017

2018

2019

2020

2021

Wonen en Leefomgeving

Baten

16.862

15.717

15.529

15.164

13.958

Lasten

24.054

22.353

21.902

20.597

19.062

Subtotaal programma 10

-7.192

-6.636

-6.373

-5.434

-5.104

Onttrekkingen aan reserves

Baten

2.741

2.377

1.893

1.496

987

Toevoegingen aan reserves

Lasten

2.067

2.076

2.129

2.158

1.019

Saldo programma 10 na verrekening reserves

-6.518

-6.334

-6.609

-6.095

-5.136

Begrotingsvoorstellen (excl. investeringen)

Bedragen x €1.000

Nr

Omschrijving

2018

2019

2020

2021

18-006

Implementatie Omgevingswet

-1.050

-1.290

-570

-390

18-009

Loonkostenindexering 2017 PKB in meerjarenbegroting 2018-2022

-133

-128

-128

-128

18-010

Grip op de PKB

32

32

32

32

18-016

Herschikking budget Toerisme langs de Maas

257

257

18-017

Invulling inkooptaakstelling

7

7

7

7

18-022

Herschikking dotatie onderhoudsvoorzieningen vastgoed

1

1

1

1

18-023

Toerekening salariskosten

409

401

362

397

18-031

Actualisatie grondexploitaties 2018-2022

18-062

Inflatie 2018-2022

-22

-22

-23

-23

18-100

Uitwerking bestuursopdracht invulling taakstelling kredieten

4

4

3

3

18-151

Middelen Bodem 2018

18-157

Meicirculaire 2017

3

3

3

18-162

Stoppen regeling Kunst in de Openbare Ruimte

61

61

61

18-164

Toerisme langs de Maas

125

125

-125

-125

18-165

Niet doorvoeren inflatie 2018

16

17

16

16

18-166

Herstructurering Eigen vermogen

-35

-73

-73

-73

Totaal

-645

-864

-177

35

Investeringen

Er zijn géén wijzigingen aangaande investeringen van toepassing binnen dit programma.

Beleidskaders

Naast sectorale beleidsvisies en uitvoeringsprogramma’s hebben de volgende kaderstellende documenten een relatie met dit programma:

  • Strategische visie Venlo 2030
  • Strategische visie ‘Regio in balans’
  • Ruimtelijke Structuurvisie
  • Visie Stedelijk Centrum
  • Stadsdeelontwikkelings-, wijk- en dorpsplannen
  • Wijkgericht werken (pilots)
  • Bestemmingsplannen /pilot Omgevingsplan
  • Kadernotitie Burger aan Zet (2012)