Ontwikkelingen 2018-2021

Budgettair kader

Toelichting:

A. Kadernota 2018

Hierin staan de posten die al aan uw Raad zijn gepresenteerd in het budgettair beeld uit de Kadernota 2018. De bedragen bestaan uit de nieuwe ontwikkelingen kadernota (dit betrof de posten OZB, Gemeentefonds, loonontwikkelingen en prijsinflatie) en de autonome ontwikkelingen 2021 t.o.v. 2020. Het meerjarenperspectief van de Kadernota 2018 vertoonde na verwerking van de nominale en budgettaire ontwikkelingen een licht positief beeld.

B. Actualisatie Kadernota 2018

Na de Kadernota 2018 is gestart met de begrotingsvoorbereiding. Daarbij is het budgettair beeld uit de Kadernota geactualiseerd. Dit beeld ten opzichte van de Kadernota is naar boven bijgesteld, als gevolg van de uitkomsten van de meicirculaire 2018.

Hoofdzakelijk komt dit door een stijging van de integratie-uitkering Sociaal Domein, accres en enkele taakmutaties. De integratie-uitkering Sociaal Domein stijgt voornamelijk als gevolg van vergoeding voor loon- en prijsindexering. Het accres stijgt door hogere Rijksuitgaven (de omvang van het gemeentefonds is gekoppeld aan de Rijksuitgaven) en enkele taakmutaties.

C. Budgettair neutrale wijzigingen

De budgettair neutrale wijzigingen bestaan onder andere uit specifieke subsidies (geoormerkte gelden), bijstelling eigen bijdragen WMO, administratieve verschuivingen vanwege bijvoorbeeld de herverdeling van personeelsbudgetten naar diverse teams en de verwerking van de actualisatie van de grondexploitaties (zie tevens de nota Grondbedrijf).

D. Aanpassing budgettair beeld als gevolg van ingediende voorstellen

Na vaststelling van de kadernota heeft een verdere inventarisatie plaatsgevonden van beleidsvoorstellen en risico’s. De inventarisatie vond plaats tegen de achtergrond van aangescherpte kaderstelling zoals opgenomen in de Kadernota 2018.

De begrotingsvoorstellen, exclusief de budgettair neutrale wijzigingen, zoals opgenomen in deze programmabegroting, leiden op totaalniveau tot onderstaande bijstellingen:

Navolgend wordt het saldo van de nieuwe voorstellen toegelicht. Wij presenteren de voorstellen ingedeeld naar kwadranten uit de matrix zoals toegelicht in paragraaf 1.2 De overzichten waarin ook de neutrale voorstellen zijn opgenomen worden gepresenteerd in hoofdstuk 3.

De voorstellen in dit kwadrant zijn wettelijk verplicht en sluiten aan bij de in de kadernota benoemde ambities en afspraken. Deze dienen minimaal gehandhaafd te worden op het minimum uitvoeringsniveau waarbij er bestuurlijk discussie kan plaats vinden over het gewenste ambitieniveau.

Aanpassen onderhoudsbudget beheer verkeer

Als gevolg van de doorgevoerde taakstelling in de begroting vanaf 2015 op beheer verkeer wordt er een tekort verwacht op het onderhoudsbudget voor onder andere openbare verlichting, verkeersregelinstallaties en overige verkeersmaatregelen. Dit zal merkbaar worden door het niet meer aanpassen en/of herstellen van verkeersmaatregelen en verkeerssituaties, waardoor (verkeers)onveilige situaties kunnen ontstaan. Het mogelijke gevolg is een toename van aansprakelijkstellingen, kapitaalvernietiging, een afname van tevredenheid vanuit beleving van de inwoners, toename kosten correctief onderhoud en hogere investeringslasten als herstel en/of aanpassing alsnog plaats dient te vinden. Wij stellen voor daarom het onderhoudsbudget structureel te verhogen.

Bestuurlijke en ambtelijke integriteit

Dit voorstel maakt onderdeel uit van de investeringsparagraaf organisatie en dient in samenhang met de andere voorstellen in deze paragraaf beoordeeld te worden.

Bluswatervoorziening

Bij Raadsbesluit van 15 december 2010 is de volledige begroting van de voormalige brandweer overgegaan als bijdrage aan de veiligheidsregio Noord- en Midden Limburg. De wettelijke verantwoordelijkheid voor de zorg van de bluswatervoorzieningen is echter bij de gemeente blijven liggen, de daarbij horende kosten zijn sindsdien niet structureel gedekt in de begroting. Het structurele tekort bedraagt jaarlijks € 150.000. In voorliggende begroting wordt het budget structureel met dit bedrag verhoogd.

Implementatie omgevingswet

Op 1 juli 2015 heeft een ruime meerderheid van de Tweede Kamer ingestemd met de Omgevingswet. Begin 2016 stemde ook de Eerste Kamer in met het wetsvoorstel. In 2017 en 2018 werkt het kabinet verder aan de Nationale Omgevingsvisie. De wet treedt in 2019 in werking waarbij als uitgangspunt wordt genomen dat de volledige wet met ingang van 2024 volledig is geïmplementeerd. De implementatie van de omgevingswet is nadrukkelijk benoemd in de vastgestelde kadernota 2018 – 2021.

Meerjarig zijn de volgende bedragen opgenomen in de begroting: 2018: € 1,1 miljoen, 2019: € 1,3 miljoen, 2020: € 0,6 miljoen en 2021: € 0,4 miljoen.

De komst van de Omgevingswet betekent dat er veel verandert. De wet bundelt bijvoorbeeld 26 bestaande wetten voor onder meer bouwen, milieu, water, ruimtelijke ordening en natuur. De veranderingen die de wet met zich meebrengt, hebben o.a. betrekking op een nieuwe rol van bestuur en werkorganisatie, nieuw planinstrumentarium zoals omgevingsvisie en omgevingsplan, meer bestuurlijke afwegingsruimte, meer burgerparticipatie, intensievere samenwerking met

ketenpartners en een digitaal systeem dat ondersteuning hieraan biedt. De initiatiefnemer komt centraal te staan. Kortom, een heel andere manier van werken. Het is belangrijk dat wij nu al beginnen met de voorbereidingen. Anders lukt het niet om de wet in 2019 goed in te laten gaan.

De impact van de Omgevingswet zal relatief groot zijn.

De implementatie van de omgevingswet is een landelijk majeure ontwikkeling met een meerjarige tijdshorizon. Een implementatietraject met, afhankelijk van het te hanteren ambitieniveau, majeure gevolgen voor zowel maatschappelijke actoren als bestuur en organisatie. Een concrete, realistische onderbouwing van de benodigde middelen is in deze fase van het project nog niet te geven en er is nog geen rekening gehouden met (mogelijke) inkomsten. Wel is op basis van het financieel dialoogmodel een eerste indicatie kostenindicatie afgegeven. Daar het gaat om indicatieve bedragen en globale aannames is de helft van de uitkomsten van het financieel dialoogmodel in de begroting opgenomen.

Meerjarenplan voorziening groot onderhoud wegen

Er ligt een causaal verband met het hierna volgend voorstel "milieuonderzoek verhardingen". Deze twee voorstellen dienen in samenhang beoordeeld te worden.

Het in 2012 vastgestelde meerjarenplan voorziening groot onderhoud wegen, streeft naar het voldoen aan de wettelijke zorgplicht, het voorkomen van kapitaalvernietiging en het handhaven van kwaliteitsniveau C (sober). In de periode 2012-2016 is, door bezuinigingen, het kwaliteitsniveau van vele wegen structureel verlaagd (naar niveau D), waardoor er sprake is van kapitaalvernietiging. Dit blijkt uit de resultaten van de meest actuele weginspectie. Om de basis weer op orde te krijgen (niveau C), is jaarlijks structureel € 1 miljoen extra nodig.

Milieuonderzoek verhardingen

Er ligt een causaal verband met voorgaand voorstel "Meerjarenplan

voorziening groot onderhoud". Deze twee voorstellen dienen in

samenhang beoordeeld te worden.

In het kader van werkzaamheden aan verharding moet worden voldoen aan vigerende regelgeving met betrekking tot Arbo en Milieu.

De regelgeving en richtlijnen betekenen dat de gemeente nog meer (uitgebreider en nauwkeuriger) verplicht is onderzoek te doen en hierop gecontroleerd wordt. Met deze asfalt- en funderingsonderzoeken moet de gemeente aantonen dat er in aanraking met wegonderhoud (asfalt en funderingen) wel of geen sprake is van verontreiniging. Tevens de verplichting aan te geven welke veiligheidsklassen van toepassing zijn op het werk.

De bij de gemeente bekende historische gegevens van de technische wegconstructies zijn onvoldoende om aan de regelgeving en richtlijnen te voldoende. Voor nagenoeg al het jaarlijks wegonderhoud (circa 80 locaties) is daarom aanvullend onderzoek nodig.

Noodzaak beheer en onderhoud civiele objecten

De gemeente Venlo heeft circa 550 geïnventariseerde en geïnspecteerd civiele objecten. Daarnaast zijn en nog enkele honderden objecten welke nog niet geïnventariseerd en/of geïnspecteerd zijn. objecten. De noodzaak tot beheer en onderhoud van civiele objecten volgt uit het voldoen aan de zorgplicht op basis van de Wegenwet, Wegenverkeerswet en Burgerlijk Wetboek. In de periode 2014 t/m 2016 zijn inventarisaties en inspecties (volgens NEN norm 2767) uitgevoerd. De resultaten laten een flinke onderhoudsbehoefte zien, waarbij in toenemende mate sprake is van kans op kapitaalvernietiging en onveiligheid.

Om de basis op orde te krijgen en te houden(zorgplicht) is structureel jaarlijks budget nodig. Vanwege de actuele onderhoudsbehoefte (achterstand) is in 2018 een bedrag van € 685.000 nodig en vanaf 2019 en verder een bedrag van jaarlijks € 450.000. Genoemde bedragen voor beheer en onderhoud zijn exclusief vervanging van objecten aan het einde van de levensduur.

Onroerende zaakbelasting onderwijsgebouwen

De onderwijswetten bepalen dat de gemeente aan het bevoegd gezag dat is onderworpen aan onroerende zaakbelasting het bedrag dat is uitgegeven voor de belastingen met betrekking tot de in de gemeente gelegen gebouwen en terreinen bekostigt. Schoolgebouwen vrijstellen van OZB is niet mogelijk. Op zich niet erg, want het betreft een voor de gemeente gesloten systeem waarbij wel de kanttekening moet worden gemaakt dat hieraan administratieve lasten zijn verbonden. Uit analyse van onderwijs objecten blijkt dat er structureel een tekort is ad € 106.000 op objecten primair onderwijs en een structureel tekort ad € 67.000 op speciaal voortgezet onderwijs. In totaal derhalve een tekort van € 173.000 structureel.

Project Informatiebeheer op Orde (Prio)

Dit voorstel maakt onderdeel uit van de investeringsparagraaf organisatie en dient in samenhang met de andere voorstellen in deze paragraaf beoordeeld te worden.

Tekorten sociaal domein (vóór maatregelen evenwicht)

Voor een toelichting op de voorstellen in kwadrant I en IV wordt verwezen naar hoofdstuk 4.1

De voorstellen in dit kwadrant zijn wettelijk verplicht, maar sluiten niet per se aan bij de in de kadernota benoemde ambities en afspraken. Deze kunnen worden vorm gegeven en uitgevoerd op het (wettelijk) minimum uitvoeringsniveau.

Afvalstoffenheffing kostendekkendheid 2018

Bij het product afval is sprake van een gesloten circuit waarbij de kosten gedekt worden uit de baten afvalstoffenheffing.

Op basis van het bestaande beleid (100% kostendekkendheid) wordt er voor 2018 een extra onttrekking van € 255.244 aan de egalisatiereserve verwacht.

De totale onttrekking in de egalisatiereserve bedraagt daarmee voor 2018

€ 1.273.080. Na invoering van het omgekeerd afval inzamelen in 2018 is de verwachting dat de effecten daarvan vanaf 2019 leiden tot een afname van de directe kosten. Daarmee wordt de extra onttrekking aan de egalisatiereserve van 2018 vanaf de begroting 2019 volledig gecompenseerd.

Riolering kostendekkendheid 2018

Bij het product riolering is sprake van een gesloten circuit waarbij de kosten gedekt worden uit de baten rioolheffing.

Op basis van het bestaande beleid (100% kostendekkendheid) gebaseerd op het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) 2014-2023 dient er in 2018 € 353.760 extra onttrokken te worden aan de egalisatiereserve.

De totale onttrekking uit de egalisatievoorziening bedraagt daarmee voor 2018 € 596.760. Bij de financiële actualisatie van het GRP, zullen de structurele effecten in de (nieuwe) exploitatie GRP meerjarig worden verwerkt.

Verhoging bijdrage Veiligheidsregio Limburg Noord

In het programma Openbare Orde en Veiligheid is voor 2018 rekening gehouden met een bijdrage van afgerond € 10.500.000. Dit leidt tot een maximaal structureel tekort voor de gemeente Venlo van afgerond

€ 400 000 . Het betreft een bedrag van € 160.000 ten behoeve van de loon/prijs index. Het resterende tekort bedraagt afgerond € 253.000.

Dit tekort is als volgt opgebouwd:

€ 168.000 Nieuw beleid VRLN begroting 2017

€ 51.577 Afwijking loon/prijscompensatie

€ 33.360 Aanvulling weerstandsvermogen (4 jaar)

--------------

€ 252.725

De voorstellen in dit kwadrant sluiten veelal aan bij de in de kadernota benoemde ambities en afspraken, maar zijn niet wettelijk verplicht. Er kan bestuurlijk discussie plaats vinden over het gewenste ambitieniveau.

Verlagen Hondenbelasting

De hondenbelasting wordt jaarlijks over een periode van 4 jaar met 10% verlaagd tot 60% van het tarief van 2017 waarbij het absolute bedrag dat in 2017 als doelbelasting is besteed gehandhaafd blijft.

ICT infrastructuur

Dit voorstel maakt onderdeel uit van de investeringsparagraaf organisatie en dient in samenhang met de andere voorstellen in deze paragraaf beoordeeld te worden.



Informatiebeheer op orde: PRM visie/ BI

Dit voorstel maakt onderdeel uit van de investeringsparagraaf organisatie en dient in samenhang met de andere voorstellen in deze paragraaf beoordeeld te worden.

Invoeringsprogramma Cradle to Cradle

‘Cradle to Cradle’ (C2C) vormt een belangrijke, zo niet de belangrijkste rode draad in de Strategische visie 2030. C2C is bepalend voor het onderscheidend vermogen en de economische kracht van de stad. Letterlijk staat er in onze visie ‘Het Cradle to Cradle-gedachtengoed is geen doel op zich zelf maar een onderscheidend kwaliteitsaspect van de bestaande regionale bedrijvigheid. Innovatiekracht is daarmee het vermogen om, geïnspireerd door C2C, de bestaande activiteiten, logistiek, agribusiness en ICT kwalitatief te verbeteren. In ‘Verbinden vanuit Vertrouwen en Verantwoordelijkheid; coalitieprogramma Venlo 2014-2018’ staat in hoofdstuk 6, Positionering en profilering dat C2C en duurzaamheid de belangrijke dragers zijn waarop wij kansen willen creëren. Binnen de samenleving zullen we het draagvlak voor deze thema’s gaan versterken. Duurzaamheid en innovatie zijn globaal drijvende succesfactoren gebleken voor sterke steden. Tegen die achtergrond verwachten wij veel van de campusontwikkeling die in de komende raadsperiode vorm moet krijgen.

Laaggeletterdheid

Voor de aanpak van laaggeletterdheid wordt structureel € 150.000 uitgetrokken. Deze middelen worden onder andere ingezet om hier fulltime een projectleider voor verantwoordelijk te maken.

Modernisering klantcontactcenter (KCC)

Dit voorstel maakt onderdeel uit van de investeringsparagraaf organisatie en dient in samenhang met de andere voorstellen in deze paragraaf beoordeeld te worden.

De voorstellen in dit kwadrant zijn niet wettelijk verplicht en sluiten niet per se aan op de in de kadernota genoemde ambities en afspraken.

Extra middelen theater De Maaspoort

Theater De Maaspoort laat in haar meerjarenbegroting een structureel tekort van € 100.000 zien. De Maaspoort kan dit onmogelijk binnen haar eigen middelen bekostigen. Een benchmark gebaseerd op gegevens van de VSCD (Vereniging Schouwburg en Concertzaal Directeuren), laat zien dat de Maaspoort qua personeelsbestand in de onderste regionen presteert. Wat betreft “geld halen uit de markt” en bezoekerscijfers presteert ons theater bovengemiddeld. Indien het binnen de gemeentebegroting niet mogelijk blijkt om extra middelen beschikbaar te stellen, zal de Maaspoort moeten bezuinigingen op de programmering. Deze zal “vervlakken” en minder tegemoet komen aan de doelstellingen uit het cultuurbeleid en aan de ambities uit het programma Venlo Centrumstad.

OZB bouwprojecten/ areaal-uitbreiding

Het afronden van enkele grote bezwaren inzake de WOZ -waarde en de zogenaamde woondelenvrijstelling (de overheveling van panden van zorginstellingen van niet-woningen naar woningen) heeft een negatief structureel effect van € 0,15 miljoen. Op basis van de laatste prognoses wordt voor 2018 een extra OZB-opbrengst (areaaluitbreiding) verwacht van ongeveer € 0,5 miljoen. Per saldo is er derhalve vanaf 2018 een extra OZB-opbrengst van € 350.000 structureel te verwachten.

Stimuleren Venlose economie dmv acquisitie bedrijventerreinen en binnenstad

Acquisitie bedrijventerreinen, € 200.000 structureel:

vanaf 2018 willen wij verder gaan met het huidige uitvoeringsplan om buitenlandse investeerders voor Venlo te enthousiasmeren voor Venlo te kiezen. Komende jaren wordt hierbij nadrukkelijk de relatie gezocht met de campusontwikkeling om behalve logistiek ook gericht bedrijven op gebied van maakindustrie, agribusiness en duurzaamheid aan de regio te binden.

Komend jaar wordt proactief verder uitvoering gegeven aan de verkoop van de beschikbare kavels op de Venlose bedrijventerreinen. Hiertoe werken we niet meer samen met een externe acquisiteur maar wordt de samenwerking gezocht met het acquisitie-apparaat van het Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo.

Acquisitie Binnenstad, € 50.000 structureel:

Komende jaren wordt een grotere focus gelegd op de urbanization, het vergroten van de stedelijke kracht, om zo een stad te creëren die mensen blijft boeien en nieuwe mensen weet aan te trekken. Bij de grote steden gaat dit vrijwel vanzelf, maar voor de middelgrote steden, zoals Venlo, is dat een belangrijke opgave. In het verlengde daarvan blijven we inzetten op het project ‘De Nieuwe Winkelstraat’, waarbinnen wij samen met partners, de nieuwe wijze van detailhandel en functioneren van de binnenstad proberen vorm te geven. Bij bovengenoemde activiteiten is een op de binnenstad gerichte acquisitie van groot belang.

Taskforce evenwicht (sociaal domein)

Voor een toelichting op de voorstellen in kwadrant I en IV wordt verwezen naar hoofdstuk 4.1

Vrijval kapitaallasten

De actualisatie van de investeringen heeft een voordeel op de kapitaallasten tot gevolg.

Investeringsparagraaf organisatie

In de Kadernota 2018 hebben wij u geïnformeerd over de ontwikkelingen in de organisatie en de hierbij benodigde investeringen. In deze investeringsparagraaf geven wij aan wat er nodig is om zowel de dienstverlening op korte en lange termijn te kunnen blijven waarborgen, als de noodzakelijke innovatie mogelijk te maken bij garantie dat de prestaties in overeenstemming zijn met het huidig ambitieniveau.

Wij hebben binnen de projecten een dusdanige prioritering aangebracht dat wij binnen de financiële kaders blijven die uw Raad in de Kadernota 2018 heeft gesteld. Ook het project PRIO en de bijbehorende financiële middelen (project informatiebeheer op orde) hebben wij hierbij betrokken.

PRIO (Project Informatiebeheer op Orde)

We hebben vanuit de archiefwet als overheidsorgaan de plicht om zorg te dragen voor een goede dossiervorming en archiefbeheer. Eerder is gebleken dat we hier niet volledig aan voldoen en dus juridische en mogelijk ook financiële risico’s lopen.

Het aanbrengen van verbeteringen is zodanig omvangrijk en complex dat dit een inspanning van meerdere jaren vereist, waarbij we ook moeten investeren in systemen, (tijdelijke) personele capaciteit en kennis.

Indien we niet investeren in het verbeteren van de dossiervorming zullen we niet meer kunnen voldoen aan de gestelde plicht die de archiefwet ons oplegt.

Voor de doorlooptijd van het project is een termijn van 2,5 tot 3 jaar gesteld. Na die periode kunnen we stellen dat we weer “in control” zijn en de dossiervorming en archivering zich op een acceptabel niveau bevindt.

Bestuurlijke en ambtelijke integriteit

Onderdeel van Integriteitsbeleid. Als ambtelijke en bestuurlijke organisatie gaan we bewust werken aan integriteit en integriteitsbeleid: werken aan een integere organisatie van de gemeente Venlo. Dat betekent dat we de organisatie zo gaan inrichten dat het integriteitsbeleid structureel is geborgd. We gaan structureel werken aan een morele leerpraktijk in de organisatie (1), goede regels (2) en een zorgvuldige handhavingspraktijk (3). Dit betekent:

• het structureel borgen van opleidingen, trainingen en periodiek morele    beraden (ambtelijk en bestuurlijk (B&W, raad));
• het uitvoeren van risico- analyses bij nieuwe wethouders en het  onderhouden hiervan;
• het uitvoeren van intern of extern onderzoeken bij vermoedens van een integriteitsschendingen (ambtelijk en bestuurlijk).

Integere bestuurders en ambtenaren zijn een basisvoorwaarde voor het vertrouwen van de burger in het gemeentelijk handelen. Daarnaast heeft integriteit ook alles te maken met kwaliteit en professionaliteit. Integriteitsbeleid wordt pas écht effectief als er ook aandacht is voor het levend houden van beleid en het creëren van een veilige gespreksomgeving.

ICT infrastructuur

Aangezien informatie- en communicatietechnologie geen deel uitmaakt van de ‘core business’ van Venlo zoekt zij partners, onder andere ICT NML, die haar daarbij helpen.

Net als Venlo verwacht ICT NML dat, door het hoge tempo waarin de technologische ontwikkelingen zich aandienen, de vraag naar hoogwaardige kennis en expertise op het gebied van automatisering en informatisering toe zal nemen. Voor Venlo is het van belang deze ontwikkeling in de regio door te maken. Daarmee heeft ze snelle toegang tot de kennis en expertise en behoudt ze haar autonomie in de regio. En hier bereidt ICT NML zich op voor én borgt ze de doorontwikkeling naar de toekomst toe, door middel van de gevraagde investering.

In eerste instantie zet ICT NML zich vol in voor het door ontwikkelen van haar technische platform naar een gestandaardiseerd automatiseringsplatform. Daarbij ontwikkelt ICT NML zich tot een gerenommeerde ICT-dienstverlener die zowel Venlo als haar ketenpartners:

• helpt te excelleren door snel, goed en slim gebruik te maken van technische mogelijkheden;
• aanzet tot synergie-effecten (onder andere kostenvoordelen);
• maximaal ontzorgt (aangezien informatie- en communicatietechnologie geen deel uitmaakt van de ‘core business’ van Venlo zoekt zij partners die haar daarbij helpen).

Vervolgens, bij haar doorontwikkeling, biedt het automatiseringsplatform Venlo een gedegen basis voor haar informatievoorzieningsoplossingen. Een basis die zeer geschikt is om in samenwerking met andere gemeenten als Venray en Horst aan de Maas tot de beste gedeelde oplossingen te kunnen komen.

Informatiebeheer op orde: PRM visie/ BI

Een belangrijk thema op het gebied van informatievoorziening betreft het inzetten van stuur- en managementinformatie ten behoeve van beleidsinterventies en het versterken van horizontale verantwoording van het college aan de raad. En om informatie in te kunnen zetten als (bestuurlijk) leerinstrument.

Hiervoor is het noodzakelijk ons huidig instrumentarium toekomstbestendig te maken. Anders kunnen we in de nabije toekomst, gezien de snelheid waarmee technologische ontwikkelingen op ons afkomen, niet meer aan de vragen vanuit onze organisatie, noch vanuit onze omgeving voldoen. Daarvoor hebben we ook specifieke expertise nodig waarover we op dit moment nog onvoldoende beschikken. Aangezien informatie voor Venlo een waardevol middel is waarmee aan onze wettelijke taken kunnen voldoen en onze ambities kunnen realiseren, is het van belang dat we hierin wendbaar zijn. En dat we dit binnen onze organisatie op een goede manier organiseren en borgen.

Motivering:

De roep om goede stuur- en managementinformatie binnen Venlo bestaat al jaren. Op steeds meer terreinen schieten we hierin te kort. Hoog tijd om hierin te investeren en daarmee een instrument in handen te krijgen waarmee we kunnen zien in hoeverre we aan onze wettelijke taken voldoen en in hoeverre we onze ambities realiseren (zogenaamde effectmetingen) . Op basis daarvan kunnen we gerichtere beleidsinterventies uitvoeren en lopen we minder c.q. niet meer achter de feiten aan.

Modernisering klantcontactcenter (KCC)

Onderdeel van Excellente dienstverlening. De huidige inrichting van ons klantcontactcenter (KCC) is volstrekt onvoldoende om telefonische dienstverlening aan onze burgers, bedrijven en instellingen te verzorgen op aanvaardbaar niveau. Met inhuur wordt de hoogste nood opgevangen (zie 18-095), maar dit is geenszins een goede oplossing. Er liggen twee onderzoeken die bevestigen dat er op dit terrein echt stappen gezet moeten worden. Als onderdeel van het basisscenario (organisatie op orde, thema excellente dienstverlening) moet in 2018 en 2019 een verbeterslag plaats te vinden. De investeringen hebben vooral betrekking op:

• procesmanagement: effectiever en efficiënter inrichten van de processen;
• kennismanagement: kennis dient op de juiste plaats en wijze beschikbaar te zijn,
• sourcing: borging van kwaliteit in bemensing.

Voor burgers en bedrijven zullen deze verbeteringen merkbaar leiden tot betere telefonische bereikbaarheid, minder lange wachttijden en betere beantwoording met minder doorverbinden.

E. Afwegingskader en oplossingsmaatregelen

Verwerking van bovenstaande begrotingsvoorstellen in het budgettair kader leidt tot een jaarlijks begrotingstekort (saldo budgettair kader). Wij hebben daarom een aantal oplossingsrichtingen geformuleerd:

In navolgende tabellen worden de oplossingen samengevat. Vervolgens worden deze inhoudelijk toegelicht. Ook hier presenteren wij de voorstellen op basis van de kwadranten zoals vastgesteld in de Kadernota 2018 (zie ook paragraaf 2.2).

Beperken armoedebeleid

De gemeente Venlo handhaaft een fatsoenlijke ondergrens. Door het rijk zijn via de algemene uitkering extra middelen beschikbaar gesteld. Een beleidsevaluatie moet antwoord geven op de vraag in hoeverre het huidige armoedebeleid en de daaraan gekoppelde middelen inwoners ‘hindert’ of juist ‘stimuleert’ om actief deel te nemen aan de samenleving. We gaan ervan uit dat ook zonder de inzet van extra toegevoegde middelen in de algemene uitkering Venlo een adequaat armoedebeleid heeft. Voor het jaar 2018 wordt € 150.000 vrijgemaakt om het armoedebeleid dat jaar een extra financiële impuls te geven.

Middelen Bodem 2018

In het verleden ontving Venlo als GSB-stad in het kader van het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV-3) middelen ter verbetering van het leefklimaat. Deze afspraken liepen tot 2015. De gemeente kan deze middelen aanwenden bij saneringsactiviteiten. Er kan in 2018 een bedrag van € 425.000 vrijvallen uit de reserve.

Heroverweging kapitaallasten

Ter gedeeltelijke dekking van het groepsamendement A is een incidentele taakstelling voor 2019 opgenomen.

Herstructurering eigen vermogen

Bij de herstructurering van het vermogen gaat het om het vergroten van de robuustheid, flexibiliteit en weerbaarheid van het eigen vermogen en onze exploitatie (van baten en lasten). Wij hebben onderzocht of en zo ja op welke wijze, de inzet van de reserve(s) met een inkomensfunctie (afschrijvingsreserves) kunnen vrijvallen ten gunste van de algemene reserve.

In 2016 is er bewust een begrotingsoverschot (meer baten dan lasten) gecreëerd voor versterking van het weerstandsvermogen. Door het structureel bestemmen van dit begrotingsoverschot voor dekking van de afschrijvingslasten van het stadskantoor en overige activa kunnen de betreffende afschrijvingsreserves voor een bedrag van € 30,4 miljoen toegevoegd worden ten gunste van de algemene reserve.

Het gaat hierbij om een verschuiving van middelen. Het is van belang te onderkennen dat we geen ‘extra’ geld creëren, maar middelen verschuiven. We worden er op korte termijn niet rijker van maar op de langere termijn minder arm. Hier staat tegenover dat een structureel bedrag in de begroting nu ook voor de lange termijn belegd is met afschrijvingslasten waarbij geen andere bestemming aan gegeven kan worden na 2021.

Randvoorwaardelijk blijft in alle gevallen een structureel en reëel sluitende begroting en dat uitvoering gegeven wordt aan de vastgestelde begroting en dat binnen de financiële en inhoudelijke kaders gewerkt wordt.

De herstructurering levert in 2018 en 2019 een financieel nadeel op en in 2020 en 2021 een voordeel. De overschotten in 2020 en 2021 worden toegevoegd aan de algemene reserve ter versterking van het weerstandsvermogen. De tekorten worden meegenomen in de totale opgave.

Verhaal van Venlo

Gelet op de financiële situatie zijn wij van mening dat het nu niet opportuun is om verder te gaan met het Verhaal van Venlo. De middelen over 2018 en 2019 worden ingezet voor de totale opgave.

Dekking amendement C Kunst Openbare Ruimte voor iedereen

Ter dekking van de benodigde middelen van de KOR voor 2018, wordt de jaarlijkse subsidie voor het Museum van Bommel van Dam incidenteel met € 61.000 verminderd.

Dekking groepsamendement A mobile devices

Ter gedeeltelijke dekking van het groepsamendement A wordt structureel voor € 45.000 versoberd op de aanschaf tablets, laptops en telefonie.

Niet doorvoeren inflatie 2018

In de begroting 2018 is, conform Kadernota 2018, rekening gehouden met een prijsindex op de materiële budgetten van 1,6%. Ons college heeft reeds besloten een gedeelte van de inkooptaakstelling in te vullen door het niet inflatoir bijstellen van de budgetten 2018. Wij stellen voor om ook de overige budgetten in 2018 niet bij te stellen met een prijsindex. Daarbij maken we een uitzondering op de budgetten voor de zogenaamde neutrale circuits (afvalstoffen- en rioolheffing) en de budgetten binnen het sociaal domein. Binnen de neutrale circuits zou een aanpassing leiden tot een bijstelling van de heffing, waardoor er geen financieel effect optreedt. Binnen het sociaal domein leidt het niet indexeren tot een nog hogere financiële opgave, wat niet wenselijk is. Het niet indexeren van de overige budgetten leidt tot een structureel voordeel van ruim € 0,9 miljoen.

Stoppen regeling Kunst in de Openbare Ruimte

Wij zijn van mening dat er voldoende kunstwerken in de openbare ruimte aanwezig zijn en dat een structureel budget om hier nog werken aan toe te voegen niet nodig is. Overigens zijn er ook geen voldoende middelen voorhanden om dit groeiende aantal te onderhouden. De middelen worden vanaf 2019 structureel als bezuiniging aangewend.

Toerisme langs de Maas

Toerisme langs de Maas is opgenomen in het coalitieakkoord en wordt uitgevoerd in 2018 en 2019. Het draagt bij aan de profilering van Venlo als aantrekkelijk woon- en verblijfgemeente. Voorgesteld wordt het budget te herschikken in tijd. Totaal € 0,5 miljoen over 4 jaar, in plaats van € 250.000 voor 2018 en 2019.

Verlaging kapitaallastenplafond ten gunste van exploitatie

Gezien de financiële problematiek in de exploitatie zijn een aantal oplossingsmaatregelen genomen. Als gevolg hiervan zal het kapitaallastenplafond worden verlaagd ten gunste van de exploitatie.

Verzilveren stille reserves

Als maatregel om de voorziene tekorten 2017 en 2018 op te kunnen vangen in ons vermogen, gaan wij de mogelijkheden onderzoeken met betrekking tot het verzilveren van onze stille reserves. Wij zijn reeds een verkennend onderzoek gestart naar de verkoop van onze aandelen Enexis en ook het traject van de verkoop van onze parkeergarages is in volle gang. Definitieve besluitvorming over beide trajecten heeft nog niet plaatsgevonden en hebben wij dus ook nog niet in voorliggende begroting kunnen verwerken. Wel verlagen wij vooruitlopend op de eventuele verkoop van de aandelen, onze structurele dividendinkomsten met € 334.000.

F. Bijstelling toevoeging (weerstands)vermogen

De voorgestelde oplossingen leiden tot het saldo na oplossingen in onderstaande tabel.

In 2016 is er bewust een begrotingsoverschot (meer baten dan lasten) gecreëerd voor versterking van het weerstandsvermogen. Zoals hiervoor reeds aangegeven, hebben wij dit begrotingsoverschot ingezet voor de herstructurering van het eigen vermogen. Dat betekent dat het saldo na verwerking van de oplossingsrichtingen in 2018 en 2019 een nog openstaande opgave is. Voor 2020 en 2021 gaan wij uit van een klein begrotingsoverschot. Wij stellen voor deze overschotten toe te voegen aan de algemene reserve ter verdere versterking van het weerstandsvermogen.