Inleiding
In het programma Sport- en Cultuurbevordering wordt het kader beschreven voor de inspanningen die de gemeente ten aanzien van de sportieve en culturele ontplooiing van haar inwoners verricht. Dit is schematisch weergegeven in de doelenboom in de volgende paragraaf.
In 2016 hebben zich verschillende ontwikkelingen voorgedaan die van invloed zijn op dit programma. Zo hebben wij over het uitvoeringsprogramma 2013-2015 van de Sportvisie 2013-2018 ‘Samen sporten, samen leven’ een evaluatie uitgevoerd. De resultaten van deze evaluatie, alsmede de doorkijk voor de jaren 2016-2018, zijn u separaat in de vorm van een tussenrapportage met uitvoeringsprogramma gepresenteerd. Ook heeft u in 2016 kennis kunnen nemen van de nieuwe Regiovisie Sport 2016 -2020 die samen met 7 Noord-Limburgse gemeenten en diverse partners is ontwikkeld.
Wat willen we bereiken?
Het programma Sport- en Cultuurbevordering levert hoofdzakelijk een bijdrage aan het bereiken van de perspectieven ‘Boeien en binden’ en ‘Vitale gemeenschappen’ uit de strategische visie ‘Regio in Balans’. Ook draagt het bij aan de hoofdopgave ‘het versterken van de maatschappelijke ruggengraat’ van onze Strategische Visie 2030. Verder geven wij met het programma Sport- en Cultuurbevordering invulling aan verschillende opgaven uit Sociale Structuurvisie Venlo 2022 ‘Ik ken jouw naam, jij de mijne. Samen zijn wij Venlo’.
De tweede kernopgave uit de Sociale Structuurvisie (‘iedereen ontwikkelt zijn competenties) is geconcretiseerd in een ambitie: Venlo biedt volop mogelijkheden voor (talent)ontwikkeling: onderwijs, werk, sport, bewegen, persoonlijke - en kunstzinnige vorming en culturele activiteiten. Deze activiteiten dragen bij aan het zelfvertrouwen, de samenwerking en de verbeeldingskracht van onze burgers.
Daarnaast is sport ook van belang voor de (lichamelijke) gezondheid van onze inwoners en is het een instrument om de afstand tot de samenleving te verkleinen (maatschappelijke participatie). Verenigingen zijn een belangrijke spin in het web binnen wijken en ook goed (bewegings)onderwijs is een onmisbare voorwaarde voor zelfredzaamheid. Samen met partners zorgt de gemeente voor een passende infrastructuur op het gebied van onderwijs, cultuur, kunsteducatie en sport. Hierbij spreekt de gemeente haar maatschappelijke partners, (beroeps) onderwijs en bedrijfsleven aan op hun gezamenlijke verantwoordelijkheid.
Vanuit het coalitieprogramma ‘Verbinden vanuit Vertrouwen en Verantwoordelijkheid’ is ‘loslaten in vertrouwen’ de rode draad. Een mogelijke invulling is het overdragen van het beheer en onderhoud van buitensportaccommodaties aan (sport)verenigingen. Een andere mogelijkheid is het faciliteren van een burgerinitiatief (buitenzwembad).
In 2018 zal de Sportvisie 2019 - 2023 worden ontworpen en aan u worden voorgelegd. Eind 2017 ontvangt u hiervoor een plan van aanpak. Daarbij zal in co-creatie met de sportverenigingen de mogelijkheid van clustering van en daarmee reductie van het aantal sportlocaties worden onderzocht. Dit met het oog op een verbetering van het sportaccommodatieaanbod en het (op termijn) betaalbaar houden van de sportaccommodaties.
Voor het programma Sport- en Cultuurbevordering is de volgende strategische doelstelling geformuleerd:
Het leveren van een positieve bijdrage aan de kwaliteit van leven van onze inwoners.Uitgaande van de niveaus van samensturing behoort de invulling van de doelstelling in hoge mate tot niveau 1 en beperkt tot niveau 2. Met andere woorden: voor de realisatie van de doelstelling is slechts een beperkte, voornamelijk faciliterende, rol voor de gemeente weggelegd.
De resultaten op deze strategische doelstelling worden met een drietal effectindicatoren (*) gevolgd.
(*) Op basis van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten is besloten om op landelijk niveau ook het percentage 'niet sporters' inzichtelijk te maken.
Indicator | JR 2016 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | ||||
Aandeel inwoners dat voldoet aan de NNGB-norm | 64,00 | 64,00 | 64,00 | 64,00 | |||||
NNGB: Nederlandse norm gezond bewegen. In 2015: 56,70 %. Over 2016 zijn geen gegevens beschikbaar uit de stadspeiling. | |||||||||
Indicator | JR 2016 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | ||||
Aandeel inwoners dat minder dan één keer per week contact heeft met niet-huisgenoten (vereenzaming) | |||||||||
Over 2016 zijn geen gegevens beschikbaar uit de stadspeiling. | |||||||||
Indicator | JR 2016 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | ||||
Somscore op de gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven (EQ5D) | |||||||||
Over 2016 zijn geen gegevens beschikbaar uit de stadspeiling. |
Wat gaan we daarvoor doen?
Om de ambitie voor dit programma te kunnen waarmaken, worden in 2018 de volgende activiteiten uitgevoerd die mede zijn gebaseerd op het uitvoeringsprogramma van de Sportvisie, de Regiovisie Sport en het Uitvoeringsprogramma Cultuur.
Het bevorderen van deelname aan sport en bewegen
- Het ondersteunen van groepsleerkrachten in het basisonderwijs bij het bieden van voldoende kwalitatief bewegingsonderwijs. Ook begeleiden wij groepsleerkrachten bij het verzorgen en ondersteunen van motorisch remedial teaching, weerbaarheidstrainingen en het promoten van een gezonde leefstijl;
- Het versterken van de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen (vergroten weerbaarheid, voorkomen van en omgaan met pestgedrag en een vloeiende overgang van primair naar voortgezet onderwijs);
- Het intensiever inzetten van de sportconsulenten binnen de Onderwijsgemeenschap Venlo en Omstreken (OGVO) om het belang van sport, gezondheid en preventieve zorg en ondersteuning onder de aandacht van leerlingen brengen. Deze aanpak voeren wij waar mogelijk ook in het primair- en speciaal voortgezet onderwijs in;
- Het ondersteunen van verenigingsbesturen om de vitaliteit van hun sportvereniging te versterken en hun pedagogische taak uit te voeren. Hierbij besteden wij aandacht aan de verbinding met publiek- en private partners in het sociaal domein;
- Het verkleinen van de ‘afstand tot de sport’ voor groepen burgers waarvoor sport en bewegen minder toegankelijk is. Burgers met gezondheidsachterstanden, inactieven, mensen met een beperking (fysiek of mentaal), mensen met een gedragsprobleem, mensen met een uitkering, mensen met afstand tot de arbeidsmarkt en mensen met een minimumloon worden middels sport en bewegen uitgenodigd en in staat gesteld weer mee te doen aan de samenleving;
- Het continueren van de (regionale) JOGG-aanpak (Jongeren Op Gezond Gewicht, een initiatief dat samen met 35 partners in de samenleving wordt opgepakt). Hierbij begeleiden en stimuleren wij scholen om de uitgangspunten van JOGG en de ‘Gezonde School’ in hun beleid op te nemen en uit te voeren;
- Het voortzetten en intensiveren van de initiatieven van fit- en gezondheidstesten en de beweegpas waarbij aandacht wordt besteed aan de noodzakelijke nazorg en de monitoring van de resultaten;
- Het leggen van verbindingen met maatschappelijke partners en professionals in de wijk (sociale wijkteams, buurt- en bewonersnetwerken en informatie- en adviespunten in de Huizen van de Wijk). Dit doen wij om sport in de wijken zo laagdrempelig mogelijk te maken. Verder worden partners door onze sportconsulenten geïnformeerd over de mogelijkheden van het Jeugdsportfonds en de geld-terug-regeling om een eventuele afstand tot sport voor minder draagkrachtigen te overbruggen;
- Het zorgvuldig voorbereiden van de invoering van het nieuwe subsidie- en tarievenbeleid sport dat in de tweede helft van 2017 is vastgesteld;
- Het ondersteunen van topsportverenigingen en topsporttalenten bij het opbouwen van een netwerk omdat zij met ingang van 2018 geen gebruik meer kunnen maken van de subsidieregel topsport. In 2017 is hiervoor aansluiting gezocht bij de ontwikkeling van een regionaal topsport performance center. De LOOT-school (Den Hulster) is hiervan initiatiefnemer en Topsport-Limburg, de Stichting VIA VVV en de Sportregio Noord-Limburg zijn hierbij aangesloten;
- Het uitvoeren van het strategisch partnership met Fontys Sporthogeschool. Studenten van Fontys Sporthogeschool worden ingezet bij het uitvoeren, ondersteunen of intensiveren van alle activiteiten die hierboven zijn genoemd. Ook zullen zij onderzoek doen naar nieuwe mogelijkheden om burgers te laten sporten en bewegen waardoor zij gezonder en vitaler kunnen worden en blijven;
- Voor het benodigde krediet voor de vervangende nieuwbouw van de gymzaal Hoogstraat in Tegelen verwijzen we naar programma 5 Onderwijs en jeugd - onderdeel bewegingsonderwijs.
- Het ontwikkelen van een nieuwe sportvisie 2019 - 2023 in 2018. De huidige sportvisie loopt tot en met 2018. U ontvangt eind 2017 een plan van aanpak. In 2018 geven wij hieraan uitvoering met interne en externe partners. Het uiteindelijke doel is om via een co-creatief proces met sportverenigingen te komen tot een gedragen nieuwe sportvisie.
Het behouden en waar nodig versterken van een adequate sportieve omgeving
- Het onderzoeken van de mogelijkheden om in de wijk sportvoorzieningen breder (multifunctioneler) in te zetten. Hiervoor zullen sportconsulenten in de wijk verbindingen leggen met maatschappelijke partners en professionals;
- Het faciliteren van bewegingsonderwijs. Hiervoor exploiteert de gemeente gymzalen, sportzalen en sporthallen. Verschillende onderwijsvoorzieningen (ten behoeve van bewegingsonderwijs) bevinden zich echter in gemeenschapsaccommodaties waardoor deze deels worden bekostigd vanuit het programma Sport- en Cultuurbevordering;
- Het onderzoeken van de mogelijkheden om voetbalvelden die ‘overtollig’ zijn op een andere wijze in te zetten. Bijvoorbeeld in de vorm van een sportieve ruimte waar sport- en beweegactiviteiten kunnen plaatshebben;
- Het onderzoeken van de mogelijkheden om de bezettingsgraad van sportaccommodaties te verhogen. Bijvoorbeeld door een bredere inzet binnen de betreffende wijk. Een andere mogelijkheid is het verkennen om ook het primair onderwijs te interesseren meer gebruik te maken van bestaande sportieve omgevingen. Verder willen wij ‘sturen’ op de samenwerking tussen, en clustering van, verenigingen waardoor de bezetting van accommodaties wordt vergroot;
- Het stimuleren en faciliteren van sportieve omgevingen om te komen tot een structureel samenwerkingsverband of rechtsvorm (al dan niet met private partners). Het uiteindelijke doel is het verder professionaliseren van sportieve omgevingen en daarmee het leveren van een bijdrage aan de uitvoering van ons sportbeleid;
- Nadat u heeft besloten over een zwemvoorziening op locatie van het Kazernekwartier, zullen wij de activiteiten die vervolgens moeten worden uitgevoerd, oppakken;
- De openbare ruimte wordt steeds belangrijker voor de ongebonden- en anders gebonden sporter. Het biedt veel mogelijkheden om burgers op een laagdrempelige en recreatieve manier te laten sporten, bewegen, spelen, recreëren en elkaar te ontmoeten. Dit bevordert een actieve leefstijl. Indien de openbare ruimte (opnieuw) wordt ingericht, dient een integrale afweging plaats te vinden over deze inrichting. Vanuit dit programma wordt daaraan een actieve en sportieve bijdrage geleverd;
- Ook het beweegvriendelijke en openbaar toegankelijke schoolplein levert een bijdrage aan een attractieve openbare ruimte. Daarom zullen wij ook in 2018 in overleg met schoolbesturen de mogelijkheden onderzoeken om schoolpleinen van basisscholen die nog niet openbaar toegankelijk zijn, open te stellen ten behoeve van openbare activiteiten. Hierbij wordt aandacht geschonken aan mogelijke overlast. Op enkele van deze plaatsen zijn in de afgelopen periode met gemeentelijke subsidies (blok)speel-, sport- en beweegplekken ontwikkeld. Dit wordt ook in 2018 voortgezet. De beweegvriendelijke schoolpleinen dragen ook bij aan de ontwikkeling van het bewegingsonderwijs (relatie met programma 5 Onderwijs en Jeugd);
- In 2018 wordt uitvoering gegeven aan de voorgenomen vervangingsinvesteringen van diverse hockeyvelden in de gemeente Venlo. Deze vervangingsinvesteringen als momentum te gebruiken om een verdergaande samenwerking/samengaan te bewerkstelligen en de gesprekken hiertoe direct begin 2018 (of zoveel eerder als mogelijk) op te pakken. De bijdrage van de Gemeente te handhaven op niveau van een basisvoorziening ( zandingestrooide velden). Voor de begroting een investeringsbedrag te bestemmen van € 1.000.000 wat jaarlijks neerkomt op € 66.000 aan kapitaallasten.
Het bevorderen van de (passieve en actieve) deelname aan kunst en cultuur
- Culturele verenigingen zijn een belangrijke spin in het web binnen de wijken van Venlo. Jarenlang lid zijn van een vereniging biedt de mogelijkheid om je te ontplooien in een culturele discipline. Ook biedt het een sociaal netwerk dat een gevoel van veiligheid kan geven. Wij willen het voor iedereen mogelijk maken om lid te zijn van een culturele vereniging. Eén van de middelen die we hiervoor inzetten is het Jeugdcultuurfonds Venlo en de geld-terug-regeling;
- We willen de mogelijkheden onderzoeken voor extra ondersteuning van culturele verenigingen. Dit doen we in samenwerking met de verenigingsondersteuners vanuit ‘sport’. Met de herijking van het subsidiebeleid is in 2017 eenduidigheid gebracht in de uitvoering van het gemeentelijk subsidiebeleid. Binnen dit nieuwe beleid blijven de doelstellingen op de verschillende beleidsterrein leidend. Dit betekent dat binnen cultuur de mogelijkheden voor met name jeugdigen om deel te nemen aan culturele activiteiten worden gestimuleerd. Het nieuwe subsidiebeleid wordt met ingang van 1 januari 2019 ingevoerd. Het jaar 2018 gebruiken we voor een zorgvuldige voorbereiding van de invoering van het nieuwe beleid;
- We willen actieve en passieve cultuurbeoefening bereikbaar maken voor iedere burger. De basis hiervoor kan al vroeg worden gelegd. Daarom werken we nauw samen met collega’s op het gebied van jeugdbeleid. Voor 2018 zetten we onder andere in op de thema's:
- Hoofdstad van geluk: projecten waarbij kunst en cultuur worden ingezet als middel om positieve gezondheid te bevorderen;
- Doe lekker zelf normaal: initiatieven die op artistieke wijze onderzoeken wat normaal is. Diversiteit is hierbij het sleutelwoord;
- Straatwaarde: projecten die jongeren helpen hun identiteit te ontplooien waarbij de straat het podium is;
- We voegen culturele activiteiten toe aan de Agenda LHBT die eind 2017 van start is gegaan. Daarmee zetten we cultuur expliciet in als middel en leggen we verbindingen die cultuur mogelijk maken voor een zo compleet mogelijke gemeenschap;
- In de Gezamenlijke Beleidsagenda Cultuur zijn speerpunten benoemd waar we de komende jaren extra aandacht aan besteden;
- Cultuur in de Wijk: hierbij wordt samengewerkt met wijkbewoners aan culturele projecten met thema’s uit de directe leefomgeving en aangedragen door wijkbewoners zelf: community arts. Het doel is om op wijkniveau bij burgers belangstelling te wekken voor een bezoek aan de stedelijke cultuurprogramma’s (musea, podia, festivals, etc.). Hierbij hebben we speciale aandacht voor het leggen van een verbinding met de Huizen van de Wijk. Hiertoe hebben we de eerste stap gezet door een culturele kaart van de wijken van Venlo te maken waarmee we inzicht hebben gekregen. Inzicht in wat er gebeurt in de Venlose wijken op het gebied van cultuur, welke behoefte er is per wijk en welke wijken specifieke aandacht behoeven;
We zijn met deze kaart concreet aan de slag gegaan door twee pilotwijken aan te wijzen. In 2018 willen we binnen deze wijken aansluiten bij bijeenkomsten van buurt- en bewonersnetwerken en andere overleggen met sociale partners. Dit met als doel om sociale partners te bewegen om naar bijeenkomsten ‘geluk in de wijk’ te komen die we willen opzetten als start van het project;
In 2018 willen we de culturele kaart gaan digitaliseren waarbij we aansluiting zoeken bij het project ‘Mijn Buurtje’ vanuit Maatschappelijke Participatie. Met deze digitalisering willen we het mogelijk maken dat iedere burger kan zien wat er in zijn/haar wijk aan cultuur te vinden is, deel kan nemen of cultuur kan toevoegen. De vier Venlose cultuurcoaches (samen 1,5 fte) zijn degenen die uitvoering geven aan dit speerpunt, evenals de aan dit thema verbonden werkgroep ‘geluk in de wijk’;
- Horizontale programmering: partners benoemen vroegtijdig concrete thema’s die voor een breed publiek aansprekend zijn. Op deze thema’s kunnen alle culturele instellingen programma leveren. Door een gezamenlijk thema te benoemen, kan voor het publiek een ‘strik’ om de afzonderlijke programma’s worden gedaan en ontstaat er een stadsbrede manifestatie die tot een groter publieksbereik zal leiden;
- Cultuureducatie (basis)onderwijs: de verzamelnaam voor kunst-, media- en erfgoededucatie. Om kunst te beoefenen, om cultuuruitingen te begrijpen en te beleven en om het erfgoed van de stad en de streek te leren kennen, te ervaren en te kunnen duiden is educatie van groot belang. In 2017 hebben wij rijkssubsidie ontvangen voor de uitvoering van het programma Cultuureducatie met Kwaliteit (CMK). Het Kunstencentrum zal hieraan als penvoerder voor de regio Noord-Limburg uitvoering;
- Collectieve promotie en marketing: het is belangrijk dat het culturele veld het contact met nieuwe generaties en nieuwe inwoners weet te leggen en een nieuw publiek aan zich weet te binden. Dat wordt gezien als een gezamenlijke taak en verantwoordelijkheid;
- Regionalisering: de culturele instellingen willen in regionaal verband de samenwerking zoeken met andere culturele organisaties met als doel van elkaar te leren en gebruik te maken van elkaars kennis en expertise.
Betrokkenheid verbonden partijen
Voor het realiseren van de doelstellingen van dit programma werken wij samen met onderwijsinstellingen in het primair, voortgezet, hoger en speciaal onderwijs, maatschappelijke partners, sportieve omgevingen (topsport)verenigingen.
Bedragen x 1.000 | ||||||
Middelen Programma 07 | Baten / Lasten | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 |
Sport- en Cultuurbevordering | Baten | 3.778 | 3.831 | 3.831 | 3.831 | 3.831 |
Lasten | 9.602 | 9.343 | 9.197 | 9.000 | 8.970 | |
Subtotaal programma 07 | -5.823 | -5.512 | -5.365 | -5.169 | -5.139 |
Onttrekkingen aan reserves | Baten | 32 | ||||
Toevoegingen aan reserves | Lasten |
Saldo programma 07 na verrekening reserves | -5.792 | -5.512 | -5.365 | -5.169 | -5.139 |
Begrotingsvoorstellen (excl. investeringen) | ||||||
Bedragen x €1.000 | ||||||
Nr | Omschrijving | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | |
18-009 | Loonkostenindexering 2017 PKB in meerjarenbegroting 2018-2022 | -58 | -58 | -58 | -58 | |
18-010 | Grip op de PKB | 45 | 45 | 43 | 43 | |
18-013 | Herschikking exploitaitekosten voertuigen | -43 | -43 | -43 | -43 | |
18-017 | Invulling inkooptaakstelling | 16 | 16 | 16 | 16 | |
18-020 | Besparingen natuureducatie, sportverenigingen en overige culturele organisaties | 39 | 39 | 39 | 39 | |
18-022 | Herschikking dotatie onderhoudsvoorzieningen vastgoed | 91 | 91 | 91 | 91 | |
18-023 | Toerekening salariskosten | -28 | -28 | -38 | -38 | |
18-062 | Inflatie 2018-2022 | -6 | -6 | -6 | -6 | |
18-064 | Verwerking ontwikkelingen binnen de vastgoedportefeuille | 18 | 18 | 18 | 18 | |
18-100 | Uitwerking bestuursopdracht invulling taakstelling kredieten | 9 | 9 | 9 | 8 | |
18-165 | Niet doorvoeren inflatie 2018 | 44 | 44 | 44 | 44 | |
18-166 | Herstructurering Eigen vermogen | -32 | -32 | -32 | -32 | |
Totaal | 95 | 95 | 82 | 82 |
Investeringen
Bedragen x € 1.000 | ||||
Investeringen Programma 07 | Vervanging - Uitbreiding | Rendabel - Onrendabel | Krediet 2018 | |
18-036 | Levensduur verlengend onderhoud buiten sportaccommodaties 2018 | Vervanging | O | 280 |
Totaal Investeringen Programma 07 | 280 |
Beleidskaders
De volgende documenten hebben een relatie met dit programma:
- Strategische visie ‘Regio in Balans’;
- Strategische visie Venlo 2030;
- Sociale Structuurvisie Venlo 2022 ‘Ik ken jouw naam, jij de mijne. Samen zijn wij Venlo’;
- Coalitieprogramma ‘Verbinden vanuit Vertrouwen en Verantwoordelijkheid’;
- Cultuurnota ‘Focus, samenhang en samenwerking. Herijking cultuurbeleid gemeente Venlo 2015’;
- Nota Lokaal Gezondheidsbeleid gemeente Venlo ‘Goede gezondheid, gedeelde zorg’;
- Sportvisie Venlo 2013-2018 ‘Samen sporten, samen leven’;
- Tussenrapportage Sportvisie Venlo 2013-2018 'Samen sporten, samen leven';
- Regiovisie Sport 2016-2020.