Algemeen
Het grondbeleid van het Grondbedrijf is vooral operationeel en doelgericht van aard waarmee bijgedragen wordt aan de totstandkoming van de doelstellingen opgenomen in de Ruimtelijke Structuurvisie, de raadsprogramma’s en het coalitieprogramma Venlo 2014-2018 ‘Verbinden vanuit vertrouwen en verantwoordelijkheid’. Het gaat hierbij om de wijze waarop de producten van het Grondbedrijf, de grondexploitaties, tot stand komen, welke beleidsuitgangspunten en beleidsinstrumenten het Grondbedrijf daarbij hanteert en hoe wordt afgestemd met interne en externe relaties.
Het grondbeleid wordt uitgevoerd door de afdeling Ruimte en Economie (Grondbedrijf en team Projectmanagement) van de gemeente Venlo. Het moet optimaal bijdragen aan het realiseren van de maatschappelijke doelen van de gemeente Venlo. Daarom worden alle ruimtelijk fysieke initiatieven, die vanuit de beleidsafdelingen van de gemeente worden aangedragen, zorgvuldig beoordeeld in het Wegingsoverleg. Na een positief advies uit de weging legt de beleidsafdeling het initiatief ter besluitvorming voor aan het College of de Raad. Na instemming en het beschikbaar stellen van een krediet worden deze grondexploitaties/projecten via de methode van projectmatig werken verder ontwikkeld.
Het grondbedrijf monitort de voortgang van de onderhanden zijnde grondexploitaties. Dit gebeurt via periodieke rapportages, die inzicht geven in de stand van zaken van exploitaties en die het management in staat stelt om bij te sturen. De Raad wordt halfjaarlijks geïnformeerd over de voortgang van de (majeure) projecten. In deel B van de nota Grondbedrijf “de risiconota” wordt jaarlijks een beeld gegeven van de stand van zaken van de onderhanden exploitaties en wordt een uitspraak gedaan over de risico`s van de exploitaties.
Uitgangspunten grondexploitatie
- Een exploitatieplan voor een grondexploitatie, dat ter goedkeuring wordt voorgelegd aan de Raad, is altijd sluitend. De opbrengsten moeten altijd groter of gelijk zijn aan de kosten.
- Gedurende de looptijd van een grondexploitatie kunnen er financiële afwijkingen optreden. Deze komen ten laste c.q. ten gunste van het grondbedrijf (Algemene Grondreserve); uitzondering hierop zijn inhoudelijke planwijzigingen.
- Conform het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) wordt een voorziening getroffen voor een verwacht tekort van een lopende grondexploitatie.
- Van een grondexploitatie wordt (tussentijds) winst genomen voor zover de boekwaarde van een grondexploitatie negatief is (de opbrengsten overstijgen de kosten) en de nog te maken kosten de negatieve boekwaarde niet overstijgen.
- Een grondexploitatie wordt afgesloten wanneer nagenoeg alle werkzaamheden zijn verricht en alle verkopen zijn gerealiseerd.
- Een winst of verlies op een grondexploitatie wordt, na afsluiten van de exploitatie, toegevoegd of onttrokken aan de Algemene Grondreserve van het Grondbedrijf.
Actualiteiten
Rekenkameronderzoek Grondbeleid
Op 8 juni 2016 heeft de Rekenkamercommissie het Rekenkameronderzoek Grondbeleid gepubliceerd. De Rekenkamercommissie heeft in dit onderzoeksrapport een 13-tal aanbevelingen met verbetersuggesties opgenomen waarmee de organisatie aan de slag is gegaan. De verbeterde projectenrapportage, waarin de verbinding tussen inhoudelijk programma en financiën wordt gelegd, is hiervan een gevolg.
Vennootschapsbelasting
Vanaf 1 januari 2016 zijn gemeentes in principe vennootschapsbelastingplichtig. Voor elke gemeentelijke activiteit wordt onderzocht (de ondernemerstoets) of er naar winst wordt gestreefd. Indien dat het geval is, passeert de activiteit de ondernemerspoort en is er sprake van een onderneming in fiscale zin. Over de jaarlijkse winst volgt belastingheffing. Ten behoeve van de ondernemerstoets is door de Fiscus en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten voor grondexploitaties een QuickScan opgesteld. Voor het Venlose grondbedrijf volgt hieruit dat, gezien de in het verleden gedane forse investeringen, het grondbedrijf niet door de ondernemerspoort gaat. Dit najaar zal dit definitief worden afgestemd met de Belastingdienst.
Overtollig vastgoed
Economisch is sprake van herstel van de vastgoedmarkt. Na een aantal magere jaren merken we vanuit de markt een toenemende belangstelling naar o.a. (overtollig) vastgoed en (landbouw-)gronden. Voor zover deze tot het Grondbedrijf behoren en geen strategisch doel hebben, wordt ingezet op vermarkten van het vastgoed en de gronden.
Herinrichting stedelijk centrum en reductie overcapaciteit woningbouw
Voor de projecten Q4 en Venlo Centrum Zuid (Maaswaard) wordt gekeken naar een mogelijke andere invulling van de bestaande plannen. Tevens liggen er afspraken met de provincie om te komen tot een reductie van 40% van de overcapaciteit in de woningbouwprogrammering gemeentebreed. Dit o.a. met het oog op de toekomstige krimp van de bevolking. Dit kan leiden tot inhoudelijke planaanpassing met (negatieve) financiële gevolgen. Het definitieve bedrag hiervan wordt bepaald bij herziening van de grondexploitaties bij de komende jaarrekening.