Inleiding
Dit programma is geen inhoudelijk beleidsprogramma. Vanuit het Besluit Begroting en Verantwoording is het onderdeel algemene (dekkings)middelen een verplicht begrotingsonderdeel. In dit deel worden onder andere de belangrijkste inkomstenbronnen van de gemeente verantwoord en wordt financieel inzicht gegeven in de overhead van de gemeente. Ten dele staat deze informatie ook bij de paragrafen.
Wat willen we bereiken?
De strategische doelstelling van dit programma is “het hebben van een duurzaam gezonde financiële huishouding voor de gemeente”. Deze strategische doelstelling beslaat de gehele concernbegroting, in dit programma wordt dit expliciet verwoord en zichtbaar gemaakt. Wij streven jaarlijks naar repressief toezicht (het standaard toezicht) van de provinciaal toezichthouder.
Het voeren van een solide financieel beleid is randvoorwaardelijk voor het realiseren van de ambities op de (middel)lange termijn waarbij op een doelmatige en doeltreffende manier wordt omgegaan met onze middelen.
Beoordeling van de financiële positie en de strategische doelstelling vindt plaats aan de hand van de vier concrete doelstellingen elk voorzien van één of meerdere kengetallen. Schematisch ziet dit er als volgt uit:
De beoordeling van de financiële positie is geen doel op zich en moet altijd bezien worden in het licht van de totale maatschappelijke opgave van de stad. Het te bereiken maatschappelijk rendement en de bijdrage aan de inhoudelijke beleidsdoelstellingen zijn hierbij van evident belang. De financiële positie is ondersteunend aan het afwegingsproces en moet het bestuur helpen verantwoorde keuzes te kunnen maken voor de (middel)lange termijn. Afwegingen waarbij de beantwoording van de 3 W-vragen: Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen? Wat mag het kosten? afgezet worden ten opzichte van de impact op de financiële positie.
Indicator | JR 2016 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | ||||
Provinciaal toezicht (meerjarig repressief) | 1,00 | 1,00 | 1,00 | 1,00 | 1,00 | ||||
Wij streven jaarlijks naar repressief toezicht (het standaard toezicht) van de provinciaal toezichthouder. Dit wordt aangeduid met de waarde 1,00 (preventief toezicht heeft de waarde 0,00). |
Wat gaan we daarvoor doen?
In 2015 heeft de provincie Limburg het financieel verdiepingsonderzoek 2015 - 2018 uitgevoerd. De provincie Limburg heeft als het ware een foto gemaakt van de financiële positie en financiële functie. Op basis van dit rapport hebben Gedeputeerde Staten van Limburg een uitspraak gedaan over de toezichtsvorm voor vier jaar: 2015 - 2018. De provincie heeft geconcludeerd dat de gemeente Venlo aan de voorwaarden van meerjarig repressief toezicht voldoet (standaard toezichtskader). Dit betekent dat de periode tot en met het begrotingsjaar 2018 toezichtsarm zal zijn.
De provincie Limburg heeft in 2015, naar aanleiding van het financieel verdiepingsonderzoek, de voorwaarde gesteld om de ratio weerstandsvermogen met ingang van 2018 boven de 1,0 te hebben. Op basis van deze begroting voldoen wij niet aan deze voorwaarde. De substantiële verslechtering van onze financiële positie is voor ons aanleiding om met de provinciaal toezichthouder in gesprek te gaan inzake de ontstane situatie en de aanpak die wij voorstaan.
Materieel en structureel sluitende (meerjaren)begroting
- Structurele uitgaven worden gedekt door structurele inkomsten;
- Realiseren van vastgestelde taak- c.q. bezuinigingstaakstellingen in alle programma’s van de begroting;
- De uitkeringen uit het gemeentefonds zijn algemeen dekkingsmiddel;
- Specifieke rijksbezuinigingen worden doorgezet naar de doelgroep of gemeenschap, er vindt in principe geen ‘reparatie’ plaats uit de algemene middelen;
- Specifiek toe te rekenen bezuinigingen en efficiencykortingen welke concreet het gevolg zijn van taakmutaties worden financieel doorvertaald ten laste van de beleidsposten in de begroting;
- Indien het Rijk bezuinigingen en efficiencykortingen terugdraait dan worden deze ‘teruggegeven’ aan het betreffende beleidsterrein;
- Toepassing van de budgettaire spelregels;
- Verwerving derde geldstromen als onderdeel van de financiële strategie.
Het beschikbaar hebben van voldoende middelen (weerstandscapaciteit) voor het opvangen van de geïdentificeerde risico’s, waarbij de risicobereidheid is: “Venlo is geen risicomijdende gemeente”
- Monitoren van de bestaande risico’s en identificeren van nieuwe risico’s;
- Toetsing van de effectiviteit van de genomen risicostrategie en bijstellen hiervan;
- Het concreet (stapsgewijs) aanvullen van de weerstandscapaciteit indien de (meerjarige) weerstandsratio onder de 1,0 komt;
- Het jaarlijks in de begroting opnemen van de post onvoorzien van € 0,5 miljoen en separaat inzichtelijk maken van de kosten die hieruit betaald worden;
De (meerjaren)begroting is voldoende wendbaar om tijdig te kunnen anticiperen op nieuwe ontwikkelingen
- Sturing is gericht op het hebben van een structureel positieve exploitatieruimte;
- Het monitoren en gericht sturen op en het niet overschrijden van het kapitaallastenplafond;
- Implementeren van een adequaat systeem tot het realtime inzichtelijk houden van de structurele exploitatieruimte;
- Bijdrage leveren aan de landelijke lobby en discussie tot flexibilisering van inkomstenbronnen en herziening van de financiële verhoudingen Rijk - gemeenten;
De schuldpositie van de gemeente bevindt zich op een acceptabel niveau
- Het eerst aanwenden van de (interne) beschikbare financieringsmiddelen voordat nieuwe leningen worden aangetrokken;
- Niet overschrijden van het kapitaallastenplafond;
- Het behoudend verstrekken van leningen en garanties aan derden.
- Het voeren van een actief liquiditeitenbeheer en uitvoeren van liquiditeitenprognoses;
Bedragen x 1.000 | ||||||
Middelen Programma 12 | Baten / Lasten | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 |
Algemene middelen | Baten | 252.720 | 260.090 | 260.730 | 259.944 | 259.014 |
Lasten | 41.796 | 42.383 | 42.081 | 42.224 | 42.115 | |
Subtotaal programma 12 | 210.924 | 217.707 | 218.649 | 217.720 | 216.899 |
Onttrekkingen aan reserves | Baten | 4.053 | 46.910 | 648 | 75 | 75 |
Toevoegingen aan reserves | Lasten | 906 | 40.422 | 517 | 711 | 1.002 |
Saldo programma 12 na verrekening reserves | 214.071 | 224.194 | 218.780 | 217.084 | 215.972 |
Overzicht algemene dekkingsmiddelen | ||||
Bedragen x 1.000 | ||||
2018 | 2019 | 2020 | 2021 | |
Baten | ||||
Financiering | 4.067 | 4.066 | 3.970 | 4.064 |
Integr.uitkering.soc.domein | 98.612 | 98.694 | 98.075 | 98.000 |
Onroerende zaakbelasting | 34.953 | 34.953 | 34.953 | 34.953 |
Overheadkosten | 588 | 538 | 538 | 538 |
Overige alg dekkingsmiddelen | 46.910 | 648 | 75 | 75 |
Overige belastingen | 2.149 | 2.059 | 1.969 | 1.879 |
Uitkeringen gemeentefonds | 119.720 | 120.421 | 120.440 | 119.581 |
Totaal baten | 306.999 | 261.378 | 260.019 | 259.089 |
Lasten | ||||
Financiering | 4.368 | 4.687 | 4.821 | 5.037 |
Lokale heffingen | 1.195 | 1.188 | 1.188 | 1.188 |
Overheadkosten | 36.098 | 35.484 | 35.494 | 35.170 |
Overige alg dekkingsmiddelen | 40.605 | 700 | 894 | 1.185 |
Post onvoorzien | 539 | 539 | 539 | 539 |
Vennootschapsbelasting |
Totaal lasten | 82.805 | 42.598 | 42.935 | 43.118 |
Saldo algemene dekkingsmiddelen | 224.194 | 218.780 | 217.084 | 215.972 |
Overhead
De lasten en baten van overhead worden centraal verantwoord binnen dit programma. Onder overhead wordt verstaan het geheel van functies en kosten gericht op de sturing en ondersteuning van medewerkers in het primaire proces. Voorbeelden hiervan zijn Huisvesting, Management, Financiën, Personeel & Organisatie, Inkoop, Juridische zaken, Control, Interne en Externe communicatie, Bestuurszaken en ondersteuning. Door de overhead centraal te verantwoorden binnen één programma, wordt inzicht gegeven in de concernbrede kosten overhead en daarnaast is door een éénduidige systematiek een betere vergelijking mogelijk met andere gemeenten.
Toerekening overhead aan grondexploitaties en investeringen
Binnen gemeente Venlo hanteren we het principe dat alle kosten die samenhangen met de vervaardiging van een investering of die bijdragen aan een grondexploitatie, hieraan worden toegerekend. Dit geldt dus ook voor overhead. Dat betekent dat de overhead die aan investeringen en grondexploitaties en investeringen is doorbelast, in mindering is gebracht op de lasten van de overheadkosten. Het gaat hierbij voor 2018 om een bedrag van € 2,9 miljoen.
Begrotingsvoorstellen (excl. investeringen) | ||||||
Bedragen x €1.000 | ||||||
Nr | Omschrijving | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | |
18-005 | Loonkostenontwikkeling kadernota 2018 | -1.620 | -1.614 | -1.619 | -1.619 | |
18-009 | Loonkostenindexering 2017 PKB in meerjarenbegroting 2018-2022 | 772 | 768 | 767 | 766 | |
18-010 | Grip op de PKB | -980 | -960 | -908 | -908 | |
18-011 | Overheveling budget "materieel budget Directie" | |||||
18-013 | Herschikking exploitaitekosten voertuigen | 670 | 670 | 670 | 670 | |
18-014 | mGBA | |||||
18-017 | Invulling inkooptaakstelling | -161 | -161 | -161 | -161 | |
18-018 | Versterking weerstandsvermogen jaarschijf 2021 | -1.947 | ||||
18-020 | Besparingen natuureducatie, sportverenigingen en overige culturele organisaties | -39 | -39 | -39 | -39 | |
18-022 | Herschikking dotatie onderhoudsvoorzieningen vastgoed | -56 | -58 | -58 | -58 | |
18-023 | Toerekening salariskosten | -231 | -231 | -85 | -131 | |
18-058 | Project Informatiebeheer op Orde (Prio) | -409 | -609 | -615 | -444 | |
18-062 | Inflatie 2018-2022 | 544 | 545 | 546 | 548 | |
18-063 | Gemeentefonds / Kadernota 2018 | 2.980 | 3.610 | 3.665 | 4.341 | |
18-066 | Modernisering klantcontactcenter (KCC) | -495 | -235 | -235 | ||
18-067 | Zorg & veiligheidshuis Limburg-Noord | 89 | 89 | 89 | 89 | |
18-071 | Project privacy | -47 | ||||
18-073 | Autonoom budget FG | -30 | ||||
18-078 | Dividendaanpassing BNG en Enexis | 40 | 19 | 19 | 19 | |
18-087 | Informatieveiligheid | -73 | -73 | -73 | -73 | |
18-088 | Informatiebeheer op orde - PRM visie/ BI | -409 | -335 | -308 | -308 | |
18-091 | Ict infrastructuur | -1.200 | -1.042 | -1.070 | -1.080 | |
18-092 | Bestuurlijke en ambtelijke Integriteit | -150 | -150 | -150 | -150 | |
18-097 | Informatiebeheer op orde - financiele systemen | -30 | -30 | -30 | -30 | |
18-100 | Uitwerking bestuursopdracht invulling taakstelling kredieten | -196 | -193 | -156 | -126 | |
18-104 | OZB bouwprojecten/ areaal-uitbreiding | 350 | 350 | 350 | 350 | |
18-116 | Vrijval kapitaallasten 2018 | 934 | ||||
18-147 | Verlaging kapitaallastenplafond t.g.v. exploitatie | 28 | 180 | 554 | ||
18-151 | Middelen Bodem 2018 | 425 | ||||
18-157 | Meicirculaire 2017 | 8.387 | 8.984 | 9.173 | 8.493 | |
18-163 | Verzilveren stille reserves | -334 | -334 | -334 | -334 | |
18-165 | Niet doorvoeren inflatie 2018 | 158 | 156 | 155 | 144 | |
18-166 | Herstructurering Eigen vermogen | 482 | 396 | 992 | 1.076 | |
18-167 | Bijstelling weerstandsvermogen | 7.777 | 573 | -519 | -813 | |
18-169 | Dekking groepsamendement A Mobile devices | 45 | 45 | 45 | 45 | |
18-170 | Groepsamendement A onderdeel C Verlagen Hondenbelasting | -90 | -180 | -270 | -360 | |
18-172 | Heroverweging kapitaallasten | 83 | ||||
Totaal | 17.103 | 10.071 | 10.023 | 8.514 |
Investeringen
Bedragen x € 1.000 | |||||
Investeringen Programma 12 | Vervanging - Uitbreiding | Rendabel - Onrendabel | Krediet 2018 | ||
18-053 | Audio visuele middelen | Vervanging | R | * | |
18-054 | Release JDEdwards EnterpriseOne | Vervanging | O | 125 | |
18-057 | Sociaal intranet | Vervanging | R | * | |
18-060 | Ontwikkelingen open data | Uitbreiding | O | 125 | |
18-061 | Matchingsportal / competentiebank | Uitbreiding | O | 160 | |
18-065 | Dienstverlening op orde: C2000 | Uitbreiding | O | 55 | |
Totaal Investeringen Programma 12 | 465 | ||||
* | Krediet gevoteerd in Vorap 2017 |
Beleidskaders
Naast sectorale beleidsvisies hebben de volgende kaderstellende documenten een relatie met dit programma.
- Financiële verordening gemeente Venlo;
- Nota investeringsbeleid;
- Nota reserves en voorzieningen;
- Nota risicomanagement en weerstandsvermogen;
- Fiscaal beleidsplan;
- Garantstellingen en verstrekken van leningen;
- Treasurystatuut;
- Budgethoudersregeling;
- Nota grondbedrijf;
- Controleverordening gemeente Venlo;
- Verordening onderzoek doelmatigheid en doeltreffendheid gemeente Venlo;
- Belastingverordeningen.